Skip to main contentdfsdf

Home/ baureviwind's Library/ Notes/ Бриллиант жылан каарманы

Бриллиант жылан каарманы

from web site

Бриллиант жылан каарманы

Алмаз в кармане Будды




➡ Download: Бриллиант жылан каарманы





Өзү барып түрмөгө жашынып жаны тынды. Эжекең деп Салкынды айтып жатканын түшүндү. Дагы тапкыч экен, алдыңдан чыккан айылга кирип катар менен тандайбыз!



Үч-төрт саат бою эмне сүйлөшүшөт сыртта турган төртөөнө ичинен да сыртына да калың каптама урулган эшиктен эч нерсе угулбайт. Ата-энеси кечирген соң баардык туугандары жылдыкка катышканы туурадыр. Айткылачы мындай жагдайда жашап кетүү оңойбу? Үйгө жетери менен убада боюнча абышкага квартира акысын карматты. Көздөрү тим эле жыландыкындай заардуу экен. Өздөрү үй -жай кылып алышсын, колумдан келсе кылып бермекмин колумда жок да. Баланын кайгысын мына мен жакшы түшүнөм, азыр ката кетирсен өмүр бою өзүңдү кечире албай өтөсүң. Бүткүл Азия боюнча тордой жайылган атайын окуу жайларынан даярдыктан өткөн КГБнын тыңчыларынын башында турчу. Что такое Теневая растушовка? Когда карманник встречает Будду, он видит только его карманы… В Лахоре, городе ювелиров, жил один профессиональный карманник. Жашагым келет, жашай бергим келет. Көрүнгөн жерде келжирей беришип өздөрүн-өздөрү салып беришет.

Көздөрү кадимкидей көрүп турса да бир нерсени түшүнбөй калган кишиче эки жагын карап көздөрүн ушалап туруп калды. Тигилер Лондондогу байлыкка жүрөктөрү дүкүлдөп жаткандыктан Шаанын сөзүнүн маанисине көңүл деле бөлүшпөдү. Күткөндө да ар бир секунданын өтмөгү тозок болуп бири-биринен көздөрүн алышпай аңдышып, кулактарын ич тараптан албай тыңшап, кандай кабар угулуп калат деп күтүшөт.



Алмаз в кармане Будды - Катты окуп чыгып мыжый кармаган Азият өлө-сөлү чалга алдатып жибергенине ызалана ичинен онтоп алды. Бир эле каалоом болуп турду, менин башымдан өткөн азап күндөр башкаларга сабак болушун эңседим.



Змея в могиле, реальная история.Напоминание о смерти.

Стаж эки жыл, лично өзүм жасаттым мага жакты. Что такое Теневая растушовка? Однако современные техники кардинально отличаются от тех, которые пользовались популярностью несколько лет назад, и направлены скорее на подчеркивание естественной красоты, чем на создание искусственной. Одна из них - теневая растушевка бровей. О всех ее секретах и особенностях мы и поговорим сейчас. Особенности и преимущества процедуры Среди всех вариантов татуажа шотирование пользуется едва ли не наибольшей популярностью, ведь с его помощью удается добиться главного — естественного и красивого вида бровок. Секрет его в том, что с помощью краски создается «фон», который заполняет промежутки между волосками или участки, обделенные растительностью. Таким образом можно создать красивую форму, насыщенный цвет, которые продержатся без изменений около года иногда эффект сохраняется до 2-3 лет Источник Жашагым келет!! Ошол муздак керебетте бир кылым жаткандай болуп жаттым. Же бир тирүү жан кабар алып койсочу, ич жагым дагы катуу ачышып туруп алды. Заара кылгым келет, сүйүнүп кеттим денемдин ылдый тарабы бардык жокту сезип жатканына. Көөптө барып жаныма бирөө келди, көзүм тунарып жакшы көрбөй койду. Ак кийимчен экени билинет, ким экенин тааный албай курудум. Кызым болсо таарынат деп кимсиң дей албай айлам кетет. Көзүмдү жумуп алсам бир жагымдуу үн чыкты. Төрт күндөн бери ушул жерден кадам жылбай олтурушат. Болду эми көп эркелеп жата бербеңиз. Мен Аку кызымды чакырып берчи! Чыгып кеткенден кийин көөптө барып кызым кирип келди. Кичине өзүмө келип калган элем. Жылмайып киргени менен көздөрү шишигенден ачылбай калыптыр, өңү бозоруп тим эле ичти ачыштыра тургандай. Сени жаңы келин дейт, күйөөң аялым сулуу эмес экен дебейби. Эмнеге мурун айтпайсыз, байкем айтканда эле догдурга барсаңыз мындай болбойт беле. Андан көрө агаларына дагы айт үйгө бара беришсин, сен болсо үйүңө бар, кызматыңды кыл кызым. Жаңы келген келин башка жакта жүргөнү жакшы эмес, анан сурап дагы келбегин. Мен бул жактан чыкканда төр көрсөтүп чакырам, ошондо күйөөң, кайненен болуп келесиңер макулбу. Сен өзүңдүн кайнененди кара, Салим жакшы жүрөбү? Күйөө балаңыз болсо эртең менен кечинде кабар алып жатат. Унчуккан жок, уруксатын берип эле жатат, сиз кыжалат болбоңуз. Мага Мыкы кирсинчи э шашпай, азыр кирсе чарчап калдым сүйлөй албайм. Кызым суу тамызып койчу. Кызым оозума суу тамызып жатып, ыйлаап алды. Көз жашы бетиме ыссык болуп тамып кетти. Өзүм дагы таң калып жатам, жашым элүүгө жете элек болсо мен эмнеге жыгылып жатам! Туугандар жалгыз кызын күйөөгө берип, ичи ачышып жүрөгүнө күч келип жыгылды дешиптир. Ооба туура, ичим ачышып жатат, ачышат дагы. Бирок, анчалык деңгээлде эмес да. Мен жакшы түшүнүп турам, кыз бала бизге жөн гана конок экенин. Эртеби кечпи баарыбир күйөөгө кетмек, жакшылыктын эрте кечи жок дейт эмеспи. Бактылуу болсун деп эле ыраазы болуп бергем. Реанимациядан палатага которушту, анан балдардын баары жаныма киришти. Мыкы көзүмө тик карай албай кайсалактайт. Ушул жерден мен жаман ооруга чалдыгып калганымды түшүнгөндөй болдум. Бала-чака кеткенден кийин Мыкы менен ачык сүйлөшкүм келди. Айтпайт, эч нерсени айтпайт. Апа жакшы болосуң, үйгө чыгасың жакында. Көп кайгырба, көп ойлонуп койгондон болуптурсун деди. Ишенгим келди, кудайдан ошондой эле болсун деп тиленем. Мыкы кеткенден кийин догдурдан ден-соолугумду сурасам, шашпай баардыгын түшүндүрүп берди. Мен билбеген эле бирөөгө барып жүрө бериптирмин. Кайдагы даарыларды ичип жүрүп боорумду эзип алган экенмин. Дагы канча жашайт экенимди айтпаса да, оорум катуу экенин ачык айтты. Ашып кетсе алты ай! Алты ай эмнени чечет? Алты айда эмне кылганы жетишем? Жашоого болгон кумарымды кандыра аламбы? Ушул жашка келгенче жашаган эмес эмекенмин, эми араң жашоонун даамын сезип, небере жытына балкып баштаганда ажал келип айламды алып турат. Турат менен Салим бизди таштап кеткенде кудайдан ажал суранып, намаз окуганда дагы тиленип жүргөм. Тезирээк Тураттын жанына баргым келген эле, убакыт баарын дарылайт дешет ко ошондой окшойт. Же мен балдарыма, неберелериме аябай берилип кеттимби, такыр өлгүм келбей калды. Баардыгы жай-жайына келди, балдар чоңоюп өздөрү да балалуу болуп калышты. Азыр илингеним ушул кызым менен Салим болуп жатпайбы. Неберелеримдин го ата-энеси бар, кор болушпайт. Салим кайсы күндү көрөт? Мыкыга баардык жокту артып койсом туура эмес болот окшойт. Байкуш балам мектепти бүткөн күндөн баштап башын түйшүккө тыккан. Ошол бойдон башын бир өйдө кылбай келе жатат. Мыкым жок болгондо көчөдө калмак экенбиз, балдарымдан эс тартып калган улуусу болгон үчүн балам баардык жокту түшүнүп турат. Жашоодо эмнелерди гана көрбөдүк, айтпаганы менен баламдын дагы жүрөгү жабыркады. Мага таянаар аска тоо, коргоочу болуп жүрүп балалыкты дагы көрбөй калды. Адамдардын түрүн көрүп, жакшы жаманды ажыратып калды. Ооба Мыкыга өзүмө ишенгендей ишенем бирок, өмүр бою бир-туугандарын бага албайт да. Ушунун баардыгын ойлосом айлам кетет. Мен жашагым келип калды, ооо кудай угуп жатасыңбы жашагым келет. Балдарымды жалгыз таштап кетким жок, Салим Туратымдын жанында андан кабатыр болбойм, мен дагы Туратка кетип калсам бул балдарым кайсы күндү көрөт? Кызым жалгызымдын төрт шыйрагы куйкаланып жатып калбайбы. Ушул учурда жашоонун канчалык таттуу экенин түшүндүм. Жарым кылым жашаптырмын, угулганы аз болсо да жашап келгенде бир топ эле жыл. Жарым кылымда жашап өткөн жашоом көз алдымдан кино сыяктуу өтүп жатты. Мен бактысыз эмесмин, эч качан бактысыз болгон дагы эмесмин. Болгону өткөн чактагы кыйынчылыктар баары бул жөн гана сыноо экен. Жашоо өзү керемет, мага окшогон акылсыздар жашоосун текке кетирип салат турбайбы. Жашоомдун жарымы эле өзүмө өлүм тилөө менен өтүп кетиптир. Чыныгы жашоого эртеби-кечпи баарыбир барат экенбиз, эмнеге шаштым экен. Кызымдын жаңы турмушка чыгып, кубанып асманда учуп жүргөнүн көргөндө кубанычына ортоктош болгум келет. Салимди чоңойтуп, өз колум менен үйлөнткүм келет. Жок, жашоого тырмышкан деле жайым жок, болгону кара көздөрүмдү кыйбай жатам. Жалган жашоонун таттуулугун дагы да таткым келет. Жашагым келет, жашай бергим келет. Мыкы менин оорум тууралуу мыкты билет окшойт, мени караган көз карашы өзгөрүп кетти. Аяп тургандай, мени карап башкача жылмайат дагы артты карап көз жашын билдирбей сүртүп алат. Баламды барып кучактап алсам дейм, ансыз да эзилген жүрөгүн дагы да эзип кыйнагым келбейт. Чыныгы жашоого кетээримди билгенден бери ойлоно берип, өзүмө камалып алдым. Коргоно берем, бирөө оорум тууралуу билип калбаса экен дейм. Оорума дабаа издейм, үмүт артканым кудай. Өзү берген дартка өзү дабаа береби деген үмүт. Үмүт эч качан үзүлбөйт турбайбы, албетте буйрук деген нерсе бар. Буйругу бар болгон болсо дагы жашап жүрө беришим мүмкүн, бирок догдурлар үмүтүмдү дагы үзүп салышты. Он күн өтүп эле үйгө кетем деп чыгып кеттим. Акыркы күндөрүмдү оорукананын муздак дубалдарында өткөргүм келбейт. Айылыма баргым келди, үйгө барган соң таза абага баргым келет! Айылдагы адамдар алмашып кетиптир, мен билген адамдар чоңоюп кеткенби же картайып кетишкенби айтор айылда жалаң жаштар толуптур. Менин мурунку өткөн өмүрүмдү бул айылда унутуп коюшкандай, эч ким менен эч кимдин иши жок. Өзүмдүн үйүм, өз уям. Ушул күндү кандай сагындым эле, тизеге чейин ылай кечип, ар бир кирпичин Туратка куюшкан элем. Ар бир топурагы мага тааныш, үйүмдүн ар бир бурчу мени кубанып күткөндөй. Мыкы айылга көчөм десем жөн дей албай, же оорумду ачык айта албай кыйналды. Көңүлүмдү карап айылга Салимди алып барып жашашыма маакулдугун берип, көчүрүп келди. Кайрат менен Аку эч нерсени билбейт да, мени айыкты деп көңүлдөрү ток жүрөт. Билдирбей жүрүп бир күн кете берсем кантишет экен. Бир кездерде мен зар какшагандай болотко. Балдарыма андай күндү ыраа көрбөй жатам, кыйынчылыкта гана эмес жакшы күндө дагы балдарым менен бирге болгум келип жатат. Эмне үчүн ажал тилеп какшаганда кудай караган жок, эми жашоо жагып калганда жанымды алганы жатат.? Ошондо тиленгеним кудайга эми жеттиби? Үйгө келип, бир кой сойуп түлөө өткөрдүк. Ал эмес үч баламдын кайын-журту. Айтор үйгө толуп кеттик, элдер майрамдап олтурса менин жаным ооруйт. Ичим кызып, арт жагым ачыша берет. Көп кыймылдай албай калдым, анан түндөрү баламдан жашынып ыйлайм. Кээде ыйлап жатып таң атканын да сезбей калам. Түшүнүп эле турам, канчалык көп ыйласам ден-соолук ошончолук начарлайт экенин. Айлам канча, ушул көзүмдүн артынан ооруга кабылып олтурам. Мага баш бербей эле түндөп- күндөп боздоп жатып боорду дагы эзип салыптыр. Эң башкы душманым ушул өзүмдүн көзүм болуп жатпайбы. Жок көзүм эмес, жүрөгүм, жан- дүйнөм. Жан дүйнөм өксүп жүрөкө даттанат, жүрөк чыдабай ооруп кирет. Оору анан көздөн чыгат, жаш болуп чыгат. Салим уктап калганча жаныма жолотпойм, менден эркелетип турган эскерүү калса балам байкуш өмүр бою эстеп кыйналбайбы. Баламдан жок жерден эле айып таап, урушуп алам. Көңүлүн калсын деп жатпаймынбы, көңүлү калып, кийин көз жашын азыраак агызсын деп жатпаймынбы. Жүрөгү сыздабасын деп жатам. Анан балам уктап калгандан кийин уурданып барып, катуу кучактап жытынан кере жыттап тоюп алам. Беттеринен өпкүлөп, жүрөгүнүн согушун таң атканча тыңшап жата берем. Баламдын жүрөгүнүн согушу мага күч берет, дартымды аз болсо да унутууга жардам берет. Убагында жээрип, бирөөгө бермек болгон балама азыр илинип жатканымды карап кой. Ашып кетсе алты ай деди, толук алты ай деп ишенсем болбойт. Кудайдын бергени, бирок бул кетиш менен алты айга жетпей каламбы! Көптөн бери ойлоп жүргөн жумуштарымды бутуруш керек болду. Кайраттын үйүн баштай албай жүрдүк эле, чыр салып жатып баштатып жибердим. Салимди акырындап Мыкыга тапшырып баштадым, Акуну болсо эстегим келбейт. Кызымды ойлосом эле жүрөгүм титиреп, ичим ылдый тарта берет. Кызыма төркүн керек, Мыкы мыкты төркүн болот бирок, Кайратка ишенбей турам. Катынсаак неме карындашы менен иши болбой калабы! Салимдин болсо айылда үйү бар, бир аз чогулткан акчамды Салимге өткөрүп койдум. Кийин мал кылып алат деген үмүт да. Тың аял туш келсе эле жашоону алып кетет балам. Үч ай өтүп кетти, акыбалым оорлошуп баратат. Үч кадам ары турган нерселерди көрбөй калдым, адамды үнүнөн тааныбасам таануу мүмкүн болбой калды. Бул акыбалымды Салим эле билет, анткени жанымда да. Кайраттын иши дагы жок, Мыкы болсо көрмөксөнгө салат. Эки- үч жолу Казактардын ооруканасына алып барды күчтүү деп, алар деле бир нерсени айтып туруп алышты окшойт, башын шылкыйтып кайра алып келет. Бир даарыларды ичимиш болом, ал деле жардам бербей калды окшойт. Тургум келбейт, итирейген жаным шишиктен аябай жаман болуп калды. Көздөрүм араң ачылат, колдорум жумулбайт. Аку үйгө аябай келгиси келет, мен көнбөйм. Шарт жок демиш болуп качам, чындыгында мени көрүп кыйналбасын деп жатам да. Боюнда бар кызымдын, ушул төрөп алганча турсам жакшы болот эле жок дегенде. Мен дагы таене аталып, анан кызымдын боюнда бар кезинде кыйнагым келбей жатпайбы. Мына арадан күндөр өтүп жатат, чын айтам эсептен адашып кеттим. Көзүм такыр көрбөй калды, төртүнчү айды эсептеп жүргөн элем. Андан бери канча убак өттү экен, менин ар бир төшөктө жаткан саатым кылымга тете болуп кетти. Кеч киргенин же таң атканын сезбейм. Жашоону, жарыктыкты, балдарымдын жүзүн, асманды сагындым. Караңгылык тирүү гөргө кирип кеткендей экен. Менде баардык нерсе барда бир дагы баалабаптырмын. Ден соолук, балдарым бул жашоонун эң кымбаты турбайбы. Өлгөндүн артынан өлөм деп жүрүп максатыма жеттим. Кудай тилегимди уккан кезде жашоону сүйүп калдым. Жашоо мен сени сүйөм, менин дагы жашагым келет. Жарык дүйнөдө дагы жүргүм келет, жашоого тойгонум жок. Бир жолу ойгонсом тегерек тып-тынч. Мен эч нерсени сезбей дагы калдым. Бир эле каалоом болуп турду, менин башымдан өткөн азап күндөр башкаларга сабак болушун эңседим. Жашоону сүйүп, барктап, өзүн сыйлап жашаш керек экен. Бул жашоо көз ачып жумгандай өтүп кетет, жашоого тойбой каласың. Чыныгы жашоодо бизди эмне күтүп турарын эч ким билбейт. Ал жашоо бизге бүдөмүк. Балким ушул күн акыркы күнүм, аны билбейм. Бирок түшүмдө күн сайын шаркыратманын башында турган балам менен Туратымдын жанына тырмышып чыгып баратканым кирет. Жетейин деп калдым, жарык дүйнө, жалган дүйнө сени таштап барам. Балдарым, жакындарым түбөлүккө кошкула. Бирок силердин билишинерди каалайм, мен силер менен болгум келет. Бул чыгармада бир адамдын кырк сегиз жылдык өмүр баяны баяндалды. Бирөөгө сабак болоор, өлгөндүн артынан өлмөй жок дейт. Кудай кандай сыноо бербесин сабыр менен карай билели. Кайраттуу бололу, жашоо улана берет. Башкы каармандай бул дүйнөдө жок адамга күйүп жүрүп өзүбүздү дагы түгөтүп албайлы. Бизди жакшы көргөн жакындарыбыз бизди жоготсо бизге окшоп жаман акыбалда калаарын ойлоп койолу. Дарика тууралу болсо азыркы күндө бул жашоодон кете элек, дареги, аты-жөнү сыр. Чыгармага көңүл бурганыңыз үчүн ыраазычылык билдирем. Кайраттын мугалими үйгө келип, бир сыйра урушуп кетти. Мен эмне демек элем, унчукпай гана туруп бердим. Кайрат болсо кетип калды сөзүн укпай эле, мугалими өйдө жака жеткирем дейт. Жеткирсе жеткирсин, баланы жакшы карай албаган күнөө жалгыз менде эмес, мугалим дагы өзүнө сөз тилеп алат. Өзү уруш угат, бир чети жиним келет эмне бойго жеткен бала да, үйлөнсө эмне болуптур деп. Үч ай чыдаса экинчи курсту да бүтөт, анан тойду кыла берсек болот. Сайрага куда тарап жакпай, жаман болуп калды. Күйдүрүп кетпесин, Шуруга эле канча болдуңуз кан жутуп. Шуру го өз канын жуттуруптур, бул деген башкалардын канын жутчудай. Анан көпкө деле чыдабайт го, кетип калчудай эле сезилип жатат да. Жакшынакай эле болуп турбайбы, төркүнү не болсо ошол болсун алар менен жашамак беле. Мурункудай боорукерлик кылам деп кайра башыңызга балээ тилеп албаңыз дегеним. Силер өзүңөрдү ойлогонунар менен жаштар эмне болот. Же тойдон же чептен дайын жок кыйналышат. Кийин сиздин сөзүңүз кыска болуп калат, септи өздөрү билишсин сиз астыга түшүп коюңуз. Той эмне өзүн-өзү жабат, ойлонбой эле коюңуз. Туугандар чогулуп кеңештик, жетимиш миң сом, бир жылкы, үч кой менен астыга бармай болдук. Куда аны угуп алып чалкасынан кетти, сүйлөштүк эле го дейт. Акыры сеп бербесеңер дагы ыраазыбыз, болгону жаштардын көңүлү калбасын дедик! Астына түшүп келдик, эми тойго даярданып жаттык. Кайрат экинчи курсту бүттү, тойго дагы жакын калды. Биринчи келинимден экинчиси, экинчисинен биринчиси өтүп жакшынакай тим эле. Кантсе да балдарымдын туугандары деп кайын-журтту дагы чакырдым. Ошончо жылдан бери эмне туура, эмне туура эмес экенин түшүнүшкөнбү же Мыкы менен Кайратты өз каныбыз дештиби, же Тураттын арбагын сыйлаштыбы айтор тойго кайненем, кыздарын, балдарын алып келиптир. Аларды көрүп алып ыйлап жибердим, ушул жакшылыктарды Туратым көрсө болбойт беле? Ушул тойдо өз келинчегин буралта жасантып Салимим да турса болбойт беле. Арман дүнүйө экен, бир чети кубансам экинчи жагынан өксүп турам. Кайненем дагы араң турган экен боздоп жиберди, баардыгыбыз кучакташып ботодой боздоп алдык. Кудалар, тамада түшүнбөй турушту. Анан барып тамадага баарын түшүндүрдүм. Унчукпай туруп тойду ачуу аземин кайненеме тапшырды. Кайненем байкуш оозуна сөз келбей ыйлап гана туруп берди. Анан сөз кезегин мага берди эле, болгон күчүмдү жыйнап нечен жылдар бою чогулткан сөздөрүмдү айтууга чыктым. Кудайдын буйругу экен бир эле күндө эки балам өздөрүнүн чакан мамлекетин куруп жатышат. Жүрөгүм толкундап көкүрөгүмдөн чыкчудай болуп турат, ойлогон ой максаттарыңарга жетип, өнүгуп өсө бергиле. Бул тойго күбөө болуп жаткандардын арасында кыйын күндөрүмдө менин жанымда болгон, баа жеткис жакындарым бар. Сиздерге миң таазим, ошондой эле кыздарын багып, тарбиялап мага тапшырып жаткан куда-кудагыйга таазим. Буйруса келин эмес кызымдай кылып алам. Азыр чексиз кубанычка батып турсам да, жан дүйнөм өксүп турат. Ушул балдардын жакшылыгында той башчы болчу Турат жок. Биздин атабыз, биздин таянар аска-тообуз жок. Балдарымды атасыз атка кондурбай тойго келип, колдоо көрсөтүп берген мына акелерине ыраазымын. Буйруса жакшылыктарда кайтаралы, тойго кош келипсиз конок. Дагы миңдеген саптарды даярдап барган элем, баарын унутуп койдум. Ыйымды ичиме жутуп, ушул сөздөрдү араң айттым. Микрофонду берип, ошол жерде тура албай эшикке чыгып кеттим. Таза абада туруп ыйлап-ыйлап алдым. Артымдан Аку чыкты, анан балдарым чыкты. Бизди өздөрүнө келип алсын дештиби артыбыздан чыгышкан жок. Бир нече мүнөт кучакташып ыйлап анан кайра кирдик. Апам сүйлөп жатыптыр, сөздөрү кулака деле кирген жок, ары-бери басып конок тейлеп алаксып кеттим. Ошентип той жакшы өттү, балдарымдын достору артисттерди алып келишиптир, айтор баары шаңдуу өттү. Той аяктаган соң конок узаттык. Анан келиндерим үй кийимдерин кийип чыгышты, дасторкон жыйнандык, эсептешип анан үйгө түн бир маалда келдик. Үйгө келсек үйдө апам, кайненем, кайнеже, кайнилерим олтуруптур. Байкуш апамдар менден кечирим сураганы келишиптир. Ак ийилет, бирок сынбайт деген чын экен. Мен ийилдим, жер менен бир болгуча ийилдим бирок сынган жокмун. Балдарым бар экен бутка туруп кеттим, алсыздыгымдан пайдаланып, мени кордогондор өздөрү оңбой калышты. Кайын-журтум болсо Салимди Тураттын көчүрмөсү экенин көргөн соң баладан айланып-тегеренип гана кетишти го. Кудайга шүгүр, актыгым далилденди, булганган атым кайын-журттун алдында ордуна келди. Кудай мага кайнене болуу бактысын берди, буйруса жакында неберелүү дагы болом. Бир-туугандарым, балдарым аман-эсен, оокатыбыз кудайга шүгүр бир топ оңолуп калган. Кайнежелерим биригип жанагы айылдагы өзүбүздүн үйүбүздү, өз баасына кайра сатып алышыптыр. Үйдүн ачкычын Кайратка белек кылышты. Мээнет менен курулган үйүбүз өзүбүзгө буйруган экен, мынтип кайра өзүбүзгө келди. Үйдүн акчасын күйөө балам жеп салбады беле, кудайдын көзү түз дейт мына мынтип кайнежелерди себеп кылып кайтарып койду. Кайратты айылга барып жаша, мал кылып беребиз, машина алып беребиз десек эле чанкасынан кетти. Келиним мурдун бир чүйрүйт, шаарда жашагысы келет экен. Мыкы айыл дегенде өлүп турат бирок, ал кетип калса биз кантебиз. Баарыбызды баккан ушул болуп жатпайбы, Кайрат болсо дагы деле жаш баладай эч нерседен ою жок жүрөт. Бизди ойлосо айтпай аял ээрчитип келмек беле, эмне дешти деле билбейм. Келиним окуйм деп чыкты, Кайратка өзүң бил дедим. Өзү каалагандай жашасын, кийин бир нерсе болсо мени күнөөлөбосүн деп квартирага бөлүп салдым. Өздөрү үй -жай кылып алышсын, колумдан келсе кылып бермекмин колумда жок да. Кантип Мыкынын оокатын жулуп алып Кайратка берем. Мыкы деле Салим бой жеткиче эле бизди багат, бизди бакканча өзүнө дагы үй-жай кылат. Мен калыс эле болуп жатам, үй Мыкыга калган жок. Экөөнө тең өз оокатынарды кылгыла дедим. Кайра Мыкы бизди багып да жатпайбы, баламдын акылы жетсе түшүнөт, жетпесе эмне демекмин. Өмүр бою буларга жөлөк боло албаган соң өздөрүн өздөрү эптей беришсин. Мен деле жөн олтурбай ошол Мыкы ачкан жаңы цехте үтүктөп иштеп жаттым. Аз болсо да кол кабыш да, баарыбыз эле ошол жердебиз акчаны өзүбүз алалы деп. Бирок чын эле кичинекей келиним куйчуке чыкты, Кайрат эки күндүн биринде мага катуу тийип кетет. Ичимден аа балам, атаң өлгөндө он эки жашта калып, биздин тарткан азаптарыбызды унуткан турбайсынбы, унутпаганында бул сөздөрдү айтуудан мурун миң ойлонмоксун деп койом. Таарынгым келбейт, эне балага таарынса баланын жолу жабылып калат дешет ко. Таң калам да, тогуз ай ичиңде, үч жыл колуңда, өмүр бою жүрөгүңдө көтөрүп өстүргөн жан балаң кантип аялынын сөзүн туура көрүп кетет. Менин он сегиз жылдык мээнетимди аялы бир жылга жетпей унуткарып салдырды го. Ичимден келиниме сен дагы балалуу болгондо түшүнөсүң деп алам. Бирок, ашыкча сөз айтпайм. Балдарым урушуп кетсе, мага эле кыйын болот. Баламдын келечегине балта чабылат, жүрөгү ооруйт. Айла жок, унчукпай гана баардыгын көтөрүүгө ыраазымын. Күнүбүз кадимкидей эле уланып, үй- бүлөбүз бир эмес эки башка толукталат экенине кубанып турдук. Салим дагы мен байке болот экенмин деп сүйүнөт. Мен өзүнчө эле ооруп баштадым, башым тегеренип, көзүм тунарып, ичим эле сыздаап ооруп турат. Билдирбегени аракет кылам, балдарым мен үчүн убайым тартканын каалабайм. Жүрөгүм бир маалда катуу мыжыгат дагы денемди бүт муздатып жиберет. Жашырынып догдурга барсам суук өткөн деп эле толтура даары берди. Ошону ичип жүрө бердим, үч жыл ошол даарыларды үзбөй ичтим. Үч жылдын ичинде Мыкы эки уулдуу, Кайрат бир кыз, бир уулду болду. Аку болсо бой жетип, мектепти аяктады. Салим болсо үчүнчү класстын окуучусу. Мыкы өзүнө шаар четине үй салып, Кайраттарды жашатып койду. Кайрат базарга чыгып кетти, Мыкы аялдарга, кичинекей кыздарга, жаш кыздарга чактап көйнөк тигет, Кайрат болсо сатат. Экөөлөп иштеп мына быйыл Кайратыма үй тургузганы жатышат. Төрт неберемдин тушоо тоюн үйдө эле чоң кылып бердик. Эмнегедир үч жылдын ичинде катуу картайып кеттим. Элүүгө чыга элек жаным жетимишке чыккан кемпирдей болуп калдым. Мыкы ичип жаткан даарыларымды жаман карап койот, кээде башка догдурга растап көрсөтүп жакшы даарылантам! Мен көнбөйм, баардык жакта эле догдурлар бирдей, даарылантып жатпайбы дейм. Эч барбай койдум, бекер кылган экенмин. Акыркы жылы өзүмдү аябай жаман сезип кеттим, жерге эле тартып туруп алды. Жаным жерге тийсе эле жыргап калат, мурункудай иштебей дагы койгом. Үйдө неберелеримди карайм, Салимди мектепке жиберем, балдар жумуштан келгенче тамак жасайм, кээде кир жууп койом. Өлбөстүн күнүн көрүп калдым, Аку кызым болсо окубайм деп такыр көнбөй койду. Мейли бир жыл эс ал, анан жок дегенде тигүүчүлүк кесибин аркала дейм. Анан кийинки жылы сөзсүз окууга тапшырмай болуп келиштик. Кызым калп эле өзүнө жол ачкан экен, ашыгы бар экен. Эки жаш быйыл үйлөнөбүз деп сүйлөшүп алышыптыр, каникул болгонуна бир ай ашпай үйгө куда келди. Акубайыма куда түшүп келишиптир, жүрөгүм түшүп калбадыбы. Апеей кызым жаш деп койом, бирок он сегизге чыгыптыр, мен мындай кезимде Мыкыны кучактап, Салимди ичиме түйүп калгам. Ичим ачышты, кичинекей кызым бирөөгө бүлө болуп кетишин ойлосом чыркырап жиберем. Кайраттын аялы деле араң он тогузда, эки баланын энеси болуп олтурат тигине. Өзүмдү канча алаксытсам да баары бир кызымды бергим келбей, кыйбай турдум. Кайненем менен апамды чакырсам бат эле жетип келишти. Анан мени тилдеп туруп, алып келген сөйкөнү Акунун ыраазычылыгын сурап, салдыртып салышты. Көнөт экенсиң, келин алган жакшы турбайбы үй-бүлө чоңойот. Ошондо барып эки келинимдин ата-энесин түшүндүм. Кызым деп эле чыйпылыкташса, мен кул кылып жатамбы деп жаман көрчү элем. Көрсө эне үчүн бой жеткен кыздары деле бала бойдон калат тура. Эки күндүн ичинде кызыма бахмалдан төшөк толтуруп тиктирип, кабытып салдык. Кудалар тойду белгилеп кетишти, биз дагы кыз той кылмай болдук. Жалгыз кызымды үйдөн узаткым келет, атасы болбосо дагы агалары турат, жоктугун билдирбей тойду жаркыратып берели. Кыз той дагы келип, Ресторанга коноктор келе баштады, өзүмдү аябай жаман сезип араң олтурдум. Той башталып, жакшы өтүп жатты. Тойдун ортосуна келгенде кулагым укпай, жер тегерип кетти. Ушунча келген элге уят болбоюн деп өзүмдү колго алууга аракеттенип жатсам да болбой жыгылып калдым. Кулап баратканымды билем, көзүм караңгылап кеткен. Андан кийинкисин башка билбейм. Канчада ойгонгонумду билбейм, догдурда экенмин. Дароо кызымды тою эсиме түштү, эртеси эле үйлөнүү тойлору болмок. Мен үчүн токтоп калган жокпу? Кызымды оорумдун айынан эң бактылуу күнүнөн кур калтырган жокмунбу? Эки жагымды карасам эч ким жок, көөпкө жаттым. Суу сурагым келет, үнүм эч чыкпай койду. Ичимден бакырып жаттым, сыртка шыбыр чыкса кана? Ушунчалык жамандыктан кийин жашоону жаңы барактан ачкым келди. Мыкы менен кеңешип, Шурунун жылдыгын Нарында эле өткөрүүнү чечтик. Ата-энеси кечирген соң баардык туугандары жылдыкка катышканы туурадыр. Ушул айдын аягы барып өткөрүп келип, анан кийинки айдын баштары жаңы келиним Ырыс менен Мыкынын үлпөт тоюн эл сыяктуу чоң Ресторанда өткөрөлү! Бир четинен Мыкынын тоюн Шурунун туугандары укса кандай акыбалда калат болду экен, ал үчүн дагы бир топ убайым тартып жатам. Элге уят болбойбузбу дейм да, антейин десем тээтиги беш балалуулар дагы жылдыгын беш айда өткөрүп, төшөгүн жаңылап жатпайбы. Мыкы эмне жыйырма беш жаштагы жигит. Күтүп турсак да болмок бирок, азыр баса калып үйлөнтүп салбасам бара-бара үйлөнүүдөн качып, көпкө бойдок жүрүп калабы деп корком. Шурунун боюнда болуп келгенин достору дагы билип калды да, Мыкыга ар кандай сөз ыргытып тийишип жатышкан окшойт, намыстанып тез эле үйлөнүп алды го. Ырыс аябай жакшы келин экен, кылган иши арбыган, дайыма кийген кийими таза, жаткан төшөгү таза дегендей. Болгону кичине түнт экен, жарылып баардык нерсени айта бербейт. Бүт ичине жута берет. Ырыска баарын түшүндүрүп, Шурунун жылдыгын өткөрүп келүүгө Нарынга жөнөдүк. Апам, мен, Сайра, Мыкы, Баатыр агам болуп. Унчукпай эле бардык, анткени жаназаны дагы өткөрүп, жылдыкка дагы чабыласынарбы деп куда көнбөй коймок. Биз барсак эле таң калып калышты. Мыкынын үйлөнгөнүн угушса керек, куда кут болсун деп мени куттукташты го. Чынында уялдым бирок, бул жашоо экен да. Куда тарап деле жакшы эле ой менен айтышты окшойт, жүзүнөн эч таарынуу байкаган жокмун. Биз айтпай дебей эле Шурунун жылдыгын өткөрүүгө келдик. Жылкы мына сарайда байланып турат, ошонун бирөөсүн сойобуз. Эмне кызым үчүн сойбой горумо алып кетмек белем. Силер бизге үйүңөрдун эшигин ачып берсеңер болду. Апам менен куда келишип жатышса ары жактан кудагый ыйлап жиберди. Мен дагы Шурунун кылыктарын эстеп, ыйлап жибердим. Барып кучактап, бир сыйра эскердик. Муштумдай кызыма кичинекей жер табылбай койдубу? Ааламга батпай, чыныгы жашоого кетип калдыбы. Шурунун урматына союлган малдар, ушул баласынын бешик тоюнда союлса болбойт беле. Өлүп алып, эми жыргап жатасыңбы кызым? Мени ойлогон жоксуңбу кызым, жаркыраган келечегиңди көрө албай, шайтанга алдырып койдуң. Ушул балада болсо кеп, берип жаның тынса болбойбу. Сабыр кылалы, балам дагы сыздап жүрөт. Кызымдын эле шоруу, кызымдын эле шору. Кызыңды ушулар өлтүргөнсүп док урунасын да, жап дедим! Келини ыйлаган бойдон кирип кетти. Мыкы өзүнчө аябай капаланды, ортодогу бузукулар үйлөнгөнүн дароо жеткирген тура. Кантип той кылабыз деп ойлонуп калдым, үйгө киргим келбей нан ооз тийип базарга бармай болуп калдым. Бүгүн базарлык кылып, эртең даярданып туруп бүрсүгүнү жылдыкты өткөрүп кетип калсак жакшы болмок. Эне да баарыбир, кызы үчүн күйүп жатат. Мен аны жакшы түшүнөм, таарынбайм. Мен деле баламды жоготуп көрбөдүмбү, тирүүлөй эле тозоко барып келгендей болосуң. Кудай, бир эле нерсени суранат элем өзүңдөн. Энени баладан, баланы энеден эч качан айрыбачы суранам. Баласын жоготуп, боздогондордун акыркысы биз болуп калалычы. Душманыма дагы ушул күндү ыраа көрбөйм. Чын эле тирүүнүн жашоосу улана берет экен. Баягы беш күндүк калган наристе там-тун басып калыптыр. Кудайды калыс дегени ырас экен, бул бала менин балам Мыкыга окшош экен аябай. Эл эч качан күмөн санамак эмес экен, эгер тигилер келип абийирди ачып талашпаганда. Эмне деген түрлүү адамдар бар э, мына Шурунун баласын талашып эмне болду. Ымыркайды энесиз, менин баламды аялсыз, ата-энесин сүйүктүү, эрке кызсыз калтырды. Өзү барып түрмөгө жашынып жаны тынды. Ызы-чуу болуп жатып биз дагы базарга кетип калдык. Татуу, кийиттин баарын борбордон алып келген элек, азыр болсо ошол калган майда баратын ташып келдик. Биз шаарда жүрүптүрбүз да эч нерсени билбей, айылда жакшы экен. Белге кубат берип, күч болгон бул эл экен. Көчөнүн эркектери жылкыны жыга чаап союп, жиликтеп казанга салып ташташты. Келиндери болсо эки кап унду арыдан-бери жууруп, ачытып конок үй толтура боорсок кылышты. Салаттын түрүн жасап, жер-жемишти мол коюп дасторконду титиретип салышты. Мен оюмда кудагый экөөбүз өлгүчө жүгүрөбүз дегем. Андай эмес эле, бизди олтурган жерибизден кыймылдатпай баардыгын өздөрү зымпыйтып салышты. Бири-бирине эрегишпей, күлүп гана жүргөн келиндерди көрөсүң. Кээде уккандарым бар, баланчанын келини антип, анан түкүнчөнүкү мынтип дегендерди. Ошондо ушундай начар келиндер кайдан чыгат деп таң калчымын. Көрсө баардык эле үйдөн жакшы кыз тарбияланып чыгат экен, болгону барган жеринде кайненеси эптей албагандар экен деп койдум. Себеби шаардан алып келген келиндер деле жаркырап жүрөт тигинтип. Келин жаман эмес, келген жери жаман дейт беле. Мен ошондой го деп жыйынтык чыгарып койдум. Чын эле айылга кылганыбыз жакшы болгон экен, эл аябай келди. Шаарда болсо эмне саналуу туугандар келет болду. Эң башкысы ушунун сообу Шуруга тийип, жаны жай алып калса болду. Эки күн туруп дагы, биз шаарга кайтып келе бердик. Үйгө келсек Кайрат жок экен, Ырыс бизге тамак асып олтуруптур. Үйдүн тамагы башкача да баарыбир, тамактанып алып уйкуга кеттик. Бир маалда эле ызы-чуу болуп кетти үйдүн ичи. Жүрөгүм шуу этип, чыгуудан корком. Жаман кабардан ушунчалык коркуп калыптырмын, бир нерсе болсо эле жүрөгүм шуу эте түшөт. Анан Ырыс чуркап кирди, биз Салим экөөбүз уктап жаткан элек. Жана Кайрат телефондо айтса тамаша экен деп жатып алган элем. Көрсө чын айткан экен. Түшүндүрүп айтчы айланайын, жүрөктү түшүрбө кокуй. Сизге тамашалабайм эч качан. Кууп келсе эмне дейм. Кыз эмне деп жатат, карадыңбы деги. Эмне кылышты билбейм, тайненди алып келгиле. Мен өзүмдү колго ала албай жаман болдум. Он биринчи классты быйыл аяктамак да Кайрат. Тогузунчу класстан коледжге өтүп алып билинбей калды. Өзү араң он сегизде болсо балам, келин канча жашта экен деп ойлоном. Мыкыга той кылган жатсак бул катын эрчитип келиптир. Мыкы өзүм окубасам да Кайратты окутайын деп жүргөн эле да. Мыкы апама барса гилейип алып келин ала албайт экенби, мен тойуна барам деп келбей коюптур. Куураганымды айт, эмне кылышты билбейм. Сандыктан колума илинген жолукту алып чыгып баратсам, Ырыс өзүнүн жакшы ак жоолугун алып чыгып берди. Анан барып башына жолук салдым. Жапжаш кыз, мөлтүрөйт тим эле. Унчукпай олтурат, экөө бири-бирин жактырышат окшойт. Келиним унчукпай койду, эшике чыксам Ырыстан өзүм жооп берем деп айттырып жибериптир. Кичине тынчып, камыр жууруп баштадым. Казанга от жагып, боорсок жасап баштадык. Баатыр агамдын үйүндө койлорум бар эле, ошонун куйруктуусун машинага салып, жыйырма миң акча менен ачуу базарга жөнөдүк. Ата-энеси кызынын үйдө эмес экенин да билишпептир, таң калып аябай жаман болуп кетишти. Кулдук уруп эле, үйүнө кирип олтуруп алдык. Байкуш атасы кызым он алты эле жашта болчу! Менин балам дагы жаш экенин айтып жатам, кызынын кол катын карматтым. Алып барган таттуулар, арактар катуу сынга алынды. Туугандары адам тенсинбегендер экени көрүнүп турду. Туугандарын тартса бул келиним дагы ушундай герсейген неме болот да эми. Айла жок балам жетелеп барса кантип кабыл кылбай койом. Айжанды бизге берүүгө ыраазы болуп, артынан куугунчу жиберди. Куугунчуларды дагы сыйлап, кийитин кийгизип узатып жибердим. Ошондо апам айтып калды, жанагы Ресторандагы боло турган Мыкынын тоюнда Кайрат экөөнү тең үйлөнтобуз деп. Бизге кайра жакшы да, кош той болсо мен кандай бактылуу болом. Уландысы бар Жашагым келет. Азыр Шуру тирүү болгондо өзүн туугандарынын алдында актоо үчүн, бир нерсе айтмак. Балким актануунун ордуна, кайра жинденип терс бурулуп кетмек. Эмнеге дейм да, дайыма кылмыш кылган адам эмес ошол кылмыштын жабыр тартуучусу жоопко тартылат. Мен Шуруну такыр актаган жокмун, атасынын таарынып жатканын дагы түшүнүп турам. Кайсы ата кызынын мындай болушуна жөн гана кол шилтеп койот. Убагында жеңил ойлуулука алдырып, кийин эсине келгенде баарыбир кылган катасынын кара тагы чекесине кеткис болуп басылып калып жатпайбы. Мындай кара тактуу адамдарды, баардыгы сөөмөйү менен гезеп көрсөтүп, ушул тактын себебин дайым эске салып турушат. Айткылачы мындай жагдайда жашап кетүү оңойбу? Эмнеге, өз башыбыздагы төөнү көрбөй, бирөөнүн башындагы чөптү көргөнүбүз көргөн? Ар бир адамдын адашууга укугу бар, бирок бир адашуусу үчүн кээ бири өз өмүрү менен эсептешип жатпайбы. Мына менин Шурум, өз жанын кыйып берип кутулду. Жанын алгыча тынч коюшкан жок, эми эмне кыласыңар жырткычтар? Сенин төшөктө жаткан кыймылсыз балаң сага кандай кымбат болсо, Шуру дагы ата-энесине, күйөөсүнө, мага, жаңы төрөлгөн баласына ошончолук кымбат болчу. Шурунун өлүмү сага утук алып келген болсо, бизге түбөлүк караңгылыкты алып келип жатат. Бул күнөөсүз наристеге жетимдик алып келип жатат. Кийин, энеңди мен өлтүргөнмүн, сени тартып алуу үчүн аргасыз болгом! Бир өмүрдүн баасы менен алынган небере, баккан адамдарына ыраазы болобу? Баардыгы унутулуп, бала жакшы тарбияда өссө анда балким үмүт бардыр, эгер бала жүрөгүндө толо ыза менен өсүп калса анда бул заманга дагы бир бузукунун кошулуп жатканы эмеспи. Кудай кантип ушундай адилетсиз нерселерге жөн карап тура алат? Бирок дайым адилеттүүлүк, жакшылык, боорукерлик, барчылык боло берсе баркын билбей калбайбызбы. Жараткан дагы бирөөнү карап тообо калсын дейт экен да. Азыр жүрөгүм токтоп калчудай жаман болуп турат, Шурумдун жансыз жатканын элестетсем эле денем титирейт. Айткылачы кантип он тогуз жаштагы секелекти муздак жерге ыраа көрөм.? Кече баламдын кучагын жылытып, бакыт тартуулаган кызды жерге тарттырып койомбу? Ээх, жаштар каарыбас, каарылар өлбөс болсо эмне. Баладан энени, энеден баланы ажыратпа замана. Өлгөндүн өзүнүн шору, анан эненин шору. Бешиктеги бала эптеп чоңойот, эркек үйлөнөт, бир-туугандар өз үй-бүлөсүнө алаксып кетет. Бир гана эне байкуш өзү жерге бармайынча ыйлап өтөт. Ушундай нерседен соң адамгерчиликке ишенбей кетем, мен дагы таш боор болуп жаман адамдардан өч алгым келет. Колдон келбейт, жүрөк чыдабайт. Сайра экөөбүз бирде ыйлап, бирде соороп эптеп олтурдук. Кыргызда бар эмеспи тирүү кезинде көрсөтпөгөн сыйды, өлгөндө көрсөтөбүз. Ошондой сыяктуу эле биз дагы боорсок жасап, жылкы сойдук. Сайра таң атпай базарлык кылып келди. Түштөн ооп барып Мыкы достору менен Шуруну алып келишти. Алардын артынан эле кошуналар, туугандар жабылып жетип келишти. Боз үй тигилип, үн чыгарып баштадык. Элдин баары эмне болгонун сурап жатышты. Эмне деп жооп беришти билбей башым катты. Ажал экен деп кутулдум. Милициялар иш козгоптур, Мыкы экспертиза кылдырбоого миң аракет кылса да, болбой коюшуптур. Мен бүгүн койобуз деп болбой койдум, себеби сууда бир нече күн жаткан сөөк жаман болуп баратыптыр. Сууга чөгүп кетти деп ачык айттык бирок, сууга өзүн өзү таштаганын айта алган жокпуз. Себеби жаназа окулбай калуусуна жол бере албайм. Күнөөсүн өзүм тартайын, бирок Шурунун эки дүйнө ортосунда түбөлүк каңгып калышын каалабайм. Баардыгы чочулап жууганда

baureviwind

Saved by baureviwind

on Sep 19, 18