Szpotawość kolan to sytuacja w jakiej to staw kolanowy zapada się do boku- do zewnętrznej strony. Gdy szpotawość tyczy się obu kończyn dolnych będą one układały się w swoisty sposób.
Co się dzieje jeżeli kolano jawi się być szpotawe ?
W prawidłowych warunkach kość udowa porusza się wobec kości podudzia (piszczelowa i strzałkowa) zachowując stosowne ułożenie. Jakość tegoż ślizgu jest dobra dlatego, że kolano jest stabilizowane:
od bocznej strony dzięki:
-więzadła poboczne kolana,
-ścięgna mięśni przebiegających tym rejonem np. napinacza powięzi szerokiej,
-łąkotkę boczną, która jak klin wetknięta jest w kolano,
-lokalne mięśnie stabilizujące,
od strony wewnętrznej za to stabilizację zagwarantują:
-więzadła poboczne przyśrodkowe,
-ścięgna mięśni podążających tym rejonem np. przywodziciele,
-łąkotka przyśrodkowa, która jak klin wetknięta jest w kolano,
-lokalne mięśnie stabilizujące.
Odpowiednie ustawienie kości w stosunku do siebie jest nadrzędne do pracy wyżej wymienionych struktur. W przypadku gdy z kolei staw kolanow ucieka do boku (szpotawość) nagatywnie wpływa to na ułożenie łąkotki bocznej, która to nie ślizga się poprawnie, napięcie torebki stawowej jak i również więzadeł od strony zewnętrznej, negatywnie wpływa na pracę mięśni przebiegających w tym obszarze.
Szpara stawowa kolana się poszerza a sam staw traci swoją stabilność i wydaje się bardziej skłonny na kontuzję polegającą na „ucieknięciu kolana do boku”, grozi to urazem więzadeł pobocznych lub chociażby uszkodzeniu łąkotki.
Wskazane jest dodać, że jeśli szpara stawowa po stronie zewnętrznej zostaje rozszerzona, to po stronie przyśrodkowej- być może dojdzie do zmniejszenia szpary stawowej, a co za tym idzie do większej kompresji na łąkotkę przyśrodkową- ów sytuacja zwielokratnia niebezpieczeństwo pęknięcia łąkotki przyśrodkowej !
Z jakiej przyczyny kolano jest szpotawe ?
To naczelne pytanie które to wypada sobie postawić przed przystąpieniem do fizjoterapii.
Powodów może istnieć wiele- niewłaściwe ustawienie kości względem siebie, rozluźnienie aparatu więzadłowego w kolanie, nieprawidłowe ustawienie miednicy, czy nawet niewłaściwe ustawienie stawu skokowego.
Z rozlicznych powodów kość udowa jest w stanie się zrotować wobec kości podudzia osłabiając zewnętrzną część stawu.
Co z tym uczynić ?
Aby zabrać się za fizjoterapię tego gatunku przypadłości powinno się w pierwszej kolejności odszukać przyczynę tego stanu rzeczy. By to zrobić możemy zrobić:
-testy więzadeł kolana- aby ustalić czy jest przyzwoicie stabilizowane,
-testy mięśniowe- ażeby posprawdzać czy napięcie mięśni jest właściwe,
- testy łąkotek- aby stwierdzić czy pracują prawidłowo i są dobrze ustabilizowane,
-trzeba sprawdzić ustawienie i zakresy ruchu stopy- jej niewłaściwe położenie będzie w stanie sprawiać skręcenie podudzia w stosunku do kości udowej,
-należy skontrolować położenie miednicy i zakresy ruchu stawu biodrowego- nieprawidłowości w tym rejonie mają szansę prowokować skręcenie kości udowej względem kości podudzia.
Po pierwsze drobiazgowe diagnozowanie.
Gdy już spostrzeżemy, że coś wydaje się nie tak, iż kolano naszego dziecka ucieka, ustawia się niepoprawnie, czy dziecko narzeka na ból postanawiamy zapisać się się do specjalisty- tylko do jakiego ? Wielu rodziców udaje się do lekarza pierwszego kontaktu, chociaż ten rzadko kiedy bywa biegły w ortopedii czy rehabilitacji. Stąd też wypisuje skierowanie do lekarza ortopedy, który to ma ocenić i zdiagnozować problem. W tym miejscu z reguły jawi się pierwsze zdziwienie, ponieważ do lekarza specjalisty zazwyczaj oczekuje się w kolejce i to dosyć sporo. Na takiej wizycie lekarz winien wskazać problem, a także jego źródło- dlatego, że to jest kluczowe w procesie rehabilitacji. Powinien skontrolować postawę dziecka, posprawdzać zakresy ruchu (nie tylko kolan, ale także wszystkich stawów kończyny dolnej i miednicy. Wskazane jest sprawdzić też stabilność poszczególnych stawów a także funkcjonowanie więzadeł. Jeśli już odbędziemy takową wizytę, lekarz przebada dziecko i znajdzie problem jakim są szpotawe kolana prawdopodobnie wystawi skierowanie na rehabilitację. W takim skierowaniu będzie napisane rozpoznanie: „Kolana szpotawe” a także, jakiego rodzaju zabiegi zrealizować, na ogół jest to: gimnastyka korekcyjna i ewentualnie masaż, plus fizykoterapia. Tu pojawia się 1-wszy zgrzyt, bo skoro lekarz bada dziecko, zna przyczynę problemu a dla rehabilitanta przedstawia tylko i wyłącznie skierowanie na ćwiczenia korekcyjne- to skąd taki rehabilitant ma zdawać sobie sprawę jakiego rodzaju to ćwiczenia ? Przecież typ prowadzonej gimnastyki będzie zależał od tego jakie jest podłoże problemu, czy zachodzi przykurcz w biodrze ? A może mięśnie stabilizujące kolano mają zbyt niskie napięcie i kolano jest niestabilne - wówczas ćwiczenia będą wyglądały absolutnie odmiennie. Zachodzi dlatego pytanie- czy rehabilitant nie powinien osobiście przebadać i zdiagnozować dziecka ? A jeśli tak, to po co w tymże łańcuchu wstawiać lekarza rodzinnego i ortopedę ?
W trakcie ćwiczeń.
Gdy dziecko jest już na fizjoterapii musimy się upewnić, że wykonuje właściwe ćwiczenia ! W wielu przypadkach bowiem zdarza się tak, że przez natłok wykonywania zadań i pacjentów prowadzi się tego rodzaju gimnastykę w grupach. Co więcej, są to grupy łączone z dziećmi które posiadają różnorodne schorzenia. Warto więc postawić pytanie- czy dziecko które ma szpotawe kolana, powinno wykonywać te same ćwiczenia co dziecko z odstającą łopatką ? Z pewnością, że nie.
https://redirect.qxa.pl/fizjoterapeuta-sanok przypadki winny być prowadzone oddzielnie, mieć indywidualnie dopasowane ćwiczenia i robić je pod okiem fizjoterapeuty. Biorąc pod uwagę, że szpotawe kolano może mieć najróżniejsze przyczyny z całą pewnością można stwierdzić, iż 2 osoby mające szpotawe kolana mogą wykonywać odmienny wariant ćwiczeń dlatego że przyczyna ich problemu wydaje się być inna !
Co mam zrobić gdy moje dziecko ma szpotawe kolana ?
Z wcześniej opisanego tekstu możemy wyciągnąć pewien wniosek. Możesz włóczyć się po lekarzach w celu uzyskania poprawnej diagnozy i zlecenia rehabilitacji, albo możesz też udać się do fizjoterapeuty, który przebada, zdiagnozuje i wykona rehabilitację Twojego dziecka.