Szpotawość kolan to stan rzeczy w której to staw kolanowy zapada się do boku- do zewnętrznej strony. W przypadku gdy szpotawość odnosi się do obu nóg będą one układały się w specyficzny sposób.
Co się dzieje wówczas gdy kolano jest szpotawe ?
W poprawnych warunkach kość udowa ślizga się wobec kości podudzia (piszczelowa i strzałkowa) zachowując stosowne ustawienie. Jakość tego ślizgu będzie dobra ponieważ kolano okazuje się być stabilizowane:
od bocznej strony za pomocą:
-więzadła poboczne kolana,
-ścięgna mięśni bignących tym rejonem np. napinacza powięzi szerokiej,
-łąkotkę boczną, która to jak klin wetknięta jest w kolano,
-lokalne mięśnie stabilizujące,
od strony wewnętrznej natomiast stabilizację zagwarantują:
-więzadła poboczne przyśrodkowe,
-ścięgna mięśni podążających tym rejonem np. przywodziciele,
-łąkotka przyśrodkowa, która to jak klin wetknięta jest w kolano,
-lokalne mięśnie stabilizujące.
Należyte ustawienie kości wobec siebie okazuje się być kluczowe do pracy wyżej przedłożonych struktur. Wówczas gdy natomiast kolano ucieka do boku (szpotawość) zaburza to ułożenie łąkotki bocznej, która to nie ślizga się należycie, napięcie torebki stawowej jak i również więzadeł po stronie bocznej, negatywnie oddziałuje na funkcjonowanie mięśni biegnących w tym obszarze.
Szpara stawowa kolana się poszerza a sam staw traci swą stabilność i jawi się być mocniej podatny na kontuzję polegającą na „ucieknięciu kolana do boku”, grozi to urazem więzadeł pobocznych lub chociażby pęknięciu łąkotki.
Warto dodać, że jeżeli szpara stawowa po stronie zewnętrznej zostanie poszerzona, to po drugiej stronie- prawdopodobnie dojdzie do zmniejszenia szpary stawowej, a co za tym idzie do większej kompresji na łąkotkę przyśrodkową- taka sytuacja powiększa niebezpieczeństwo pęknięcia łąkotki przyśrodkowej !
Dlaczego kolano jest szpotawe ?
To główne pytanie jakie to pozostaje sobie zadać zanim przystąpimy do leczenia.
Czynników może okazać się wiele- niewłaściwe ustawienie kości względem siebie, osłabienie aparatu więzadłowego w kolanie, nieprawidłowe ustawienie miednicy, czy też nawet niewłaściwe ustawienie stawu skokowego.
Z rozmaitych czynników kość udowa jest w stanie się skręcić w stosunku do kości podudzia osłabiając zewnętrzną część stawu.
Co z tym zrobić ?
Aby wziąć się za rehabilitację takiego typu przypadłości wskazane jest w 1-szej kolejności wynaleźć przyczynę takiego stanu rzeczy. Ażeby to zrobić jesteśmy w stanie zrobić:
-testy więzadeł kolana- aby zweryfikować czy jest właściwie stabilizowane,
-testy mięśniowe- aby ocenić czy napięcie mięśni jest prawidłowe,
- testy łąkotek- żeby ustalić czy pracują dobrze i są dobrze ustabilizowane,
-należy przetestować ustawienie i zakresy ruchu stopy- jej nieprawidłowe położenie może powodować skręcenie podudzia wobec kości udowej,
-pozostaje zweryfikować ustawienie miednicy i zakresy ruchu stawu biodrowego- nieprawidłowości w tym rejonie mogą rodzić skręcenie kości udowej wobec kości podudzia.
Po pierwsze drobiazgowe diagnozowanie.
https://penzu.com/p/342cec41 już zobaczymy, że coś jawi się być nie tak, że kolano naszego dziecka ucieka, ustawia się niepoprawnie, czy dziecko skarży się na ból postanawiamy zapisać się się do specjalisty- tylko do jakiego ? Wielu rodziców udaje się do lekarza pierwszego kontaktu, chociaż ten rzadko kiedy bywa biegły w ortopedii czy rehabilitacji. Stąd też wydaje skierowanie do lekarza ortopedy, który to ma ocenić i zdiagnozować problem. W tym miejscu na ogół ukazuje się pierwsze zaskoczenie, albowiem do lekarza specjalisty zwykle czeka się w kolejce i to całkiem sporo. Na takiej wizycie lekarz winien wskazać problem, jak również jego źródło- jako że to jest kluczowe w procesie fizjoterapii. Powinien ocenić postawę dziecka, zbadać zakresy ruchu (nie tylko kolan, ale też wszystkich stawów kończyny dolnej i miednicy. Powinno się ocenić też stabilność poszczególnych stawów i dodatkowo funkcjonowanie więzadeł.
https://www.anobii.com/groups/01717000183afce98e już odbędziemy tego rodzaju wizytę, lekarz przebada dziecko i znajdzie problem jakim są szpotawe kolana zapewne wystawi skierowanie na rehabilitację. W takim skierowaniu będzie napisane rozpoznanie: „Kolana szpotawe” oraz, jakiego typu dzialania zrealizować, na ogół jest to: gimnastyka korekcyjna i ewentualnie masaż, plus fizykoterapia. Tutaj rodzi się 1-wszy zgrzyt, bo skoro lekarz bada dziecko, zna przyczynę problemu a dla fizjoterapeuty wystawia tylko skierowanie na ćwiczenia korekcyjne- to skąd taki rehabilitant ma wiedzieć jakie to ćwiczenia ? W końcu typ prowadzonej gimnastyki będzie zależał od tego jakie jest podłoże problemu, czy występuje przykurcz w biodrze ?
https://djurhuushuff018.shutterfly.com/29 może mięśnie stabilizujące kolano wykazują zbyt niskie napięcie i kolano jest niestabilne - wtedy ćwiczenia będą wyglądały zupełnie inaczej. Zachodzi w takim razie pytanie- czy fizjoterapeuta nie powinien sam przebadać i zdiagnozować dziecka ? A jeśli tak, to po co w tym łańcuchu wstawiać lekarza rodzinnego i ortopedę ?
W ciągu ćwiczeń.
Jeśli dziecko jest już na gimnastyce korekcyjnej należy się upewnić, że przeprowadza stosowne ćwiczenia ! Często bowiem przytrafia się tak, że przez natłok wykonywania zadań i pacjentów wykonuje się tego rodzaju gimnastykę w grupach. Co więcej, są to grupy mieszane z dziećmi które mają różnorodne schorzenia. Należy wobec tego zaryzykować pytanie- czy dziecko które ma szpotawe kolana, powinno wykonywać te same ćwiczenia co dziecko z odstającą łopatką ? Oczywiście, że nie. Tego rodzaju przypadki powinny być realizowane osobno, mieć indywidualnie dobrane ćwiczenia i robić je pod okiem fizjoterapeuty. Biorąc pod uwagę, że szpotawe kolano może mieć odmienne przyczyny z przekonaniem jest sens stwierdzić, iż dwie osoby mające szpotawe kolana mogą wykonywać różny typ ćwiczeń dlatego że przyczyna ich problemu wydaje się inna !
Co mam zrobić wówczas gdy moje dziecko ma szpotawe kolana ?
Z wspomnianego tekstu warto wyciągnąć jeden wniosek. Możesz włóczyć się po lekarzach w celu odnalezienia poprawnej diagnozy i zlecenia rehabilitacji, bądź możesz też udać się do fizjoterapeuty, który to przebada, zdiagnozuje i wykona rehabilitację Twojego dziecka.