Szpotawość kolan to okoliczność w jakiej staw kolanowy zapada się do boku- do zewnętrznej strony. Gdy szpotawość tyczy się obu kończyn dolnych będą one układały się w specyficzny sposób.
Co się dzieje jak kolano jawi się być szpotawe ?
W poprawnych warunkach kość udowa ślizga się w stosunku do kości podudzia (piszczelowa i strzałkowa) zachowując właściwe ułożenie. Jakość tegoż ślizgu jest dobra dlatego że kolano okazuje się być stabilizowane:
od bocznej strony poprzez:
-więzadła poboczne kolana,
-ścięgna mięśni podążających tym rejonem np. napinacza powięzi szerokiej,
-łąkotkę boczną, która to jak klin wetknięta jest w kolano,
-lokalne mięśnie stabilizujące,
od strony wewnętrznej natomiast stabilizację zagwarantują:
-więzadła poboczne przyśrodkowe,
-ścięgna mięśni podążających tym rejonem np. przywodziciele,
-łąkotka przyśrodkowa, która to jak klin wetknięta jest w kolano,
-lokalne mięśnie stabilizujące.
Stosowne ustawienie kości w stosunku do siebie wydaje się być istotne do pracy wyżej wymienionych struktur. Wówczas gdy jednakże staw kolanow ucieka do boku (szpotawość) zaburza to ułożenie łąkotki bocznej, która to nie ślizga się należycie, napięcie torebki stawowej a, także więzadeł po stronie zewnętrznej, negatywnie oddziałuje na pracę mięśni przebiegających w tym obszarze.
Szpara stawowa kolana się poszerza a sam staw traci swą stabilność i zdaje się być z większym natężeniem podatny na kontuzję polegającą na „ucieknięciu kolana do boku”, grozi to naderwaniem więzadeł pobocznych lub chociażby zniszczeniu łąkotki.
Trzeba dodać, że jeśli szpara stawowa po stronie zewnętrznej zostaje poszerzona, to po stronie wewnętrznej- zapewne dojdzie do zmniejszenia szpary stawowej, a co za tym idzie do większej kompresji na łąkotkę przyśrodkową- ta sytuacja zwielokratnia niebezpieczeństwo pęknięcia łąkotki przyśrodkowej !
Z jakiego powodu kolano jest szpotawe ?
To naczelne pytanie jakie to pozostaje sobie postawić przed przystąpieniem do rehabilitacji.
Powodów może istnieć wiele- nieprawidłowe położenie kości wobec siebie, rozluźnienie aparatu więzadłowego w kolanie, wadliwe ustawienie miednicy, bądź nawet wadliwe ustawienie stawu skokowego.
Z wielu czynników kość udowa będzie w stanie się zrotować względem kości podudzia osłabiając zewnętrzną część stawu.
Co z tym uczynić ?
Aby zabrać się za rehabilitację tego rodzaju przypadłości wskazane jest w 1-szej kolejności odnaleźć przyczynę takiego stanu rzeczy. Żeby to zrobić możemy przeprowadzić:
-testy więzadeł kolana- by zweryfikować czy jest przyzwoicie stabilizowane,
-testy mięśniowe- by zbadać czy napięcie mięśni jest prawidłowe,
- testy łąkotek- aby skontrolować czy pracują dobrze i są dobrze ustabilizowane,
-trzeba ustawienie i zakresy ruchu stopy- jej nieprawidłowe położenie będzie w stanie powodować skręcenie podudzia wobec kości udowej,
-wypada skontrolować położenie miednicy i zakresy ruchu stawu biodrowego- nieprawidłowości w tym rejonie są w stanie prowokować skręcenie kości udowej wobec kości podudzia.
Po pierwsze drobiazgowe badanie.
Jeśli już zauważymy, iż coś wydaje się być nie tak, iż kolano naszego dziecka ucieka, ustawia się niewłaściwie, czy dziecko skarży się na ból postanawiamy zapisać się się do specjalisty- tylko do jakiego ? Wielu rodziców udaje się do lekarza pierwszego kontaktu, jednakże ten rzadko kiedy bywa biegły w ortopedii czy rehabilitacji. Tym samym też wypisuje skierowanie do lekarza ortopedy, który to ma ocenić i zdiagnozować problem.
rehabilitant sanok na ogół jawi się pierwsze zaskoczenie, gdyż do lekarza specjalisty najczęściej oczekuje się w kolejce i to dosyć sporo. Na takiej wizycie lekarz winien zdefiniować problem, jak i również jego źródło- jako że to jest kluczowe w procesie rehabilitacji. Powinien zbadać postawę dziecka, sprawdzić zakresy ruchu (nie tylko kolan, ale także wszystkich stawów kończyny dolnej i miednicy. Należy sprawdzić także stabilność poszczególnych stawów oraz funkcjonowanie więzadeł. Kiedy już odbędziemy takową wizytę, lekarz przebada dziecko i odkryje problem jakim są szpotawe kolana zapewne wystawi skierowanie na rehabilitację. W tego typu skierowaniu będzie napisane rozpoznanie: „Kolana szpotawe” oraz, jakiego rodzaju dzialania przeprowadzić, przeważnie okaże się to: gimnastyka korekcyjna i ewentualnie masaż, plus fizykoterapia. Tu rodzi się pierwszy zgrzyt, bo skoro lekarz bada dziecko, zna przyczynę dysfunkcji a dla fizjoterapeuty wystawia tylko skierowanie na ćwiczenia korekcyjne- to skąd ów rehabilitant ma mieć pojęcie jakiego typu to ćwiczenia ?
rehabilitant sanok końcu gatunek wykonywanej gimnastyki będzie zależał od tego jakie jest podłoże problemu, czy zachodzi przykurcz w biodrze ? A może mięśnie stabilizujące kolano prezentują zbyt niskie napięcie i kolano jest niestabilne - wówczas ćwiczenia będą wyglądały kompletnie inaczej. Zachodzi dlatego pytanie- czy rehabilitant nie powinien samodzielnie przebadać i zdiagnozować dziecka ? A jeśli tak, to po co w tymże łańcuchu wstawiać lekarza rodzinnego i ortopedę ?
W ciągu ćwiczeń.
Podczas gdy dziecko jest już na rehabilitacji musimy się upewnić, że prowadzi adekwatne ćwiczenia ! Nierzadko bowiem zdarza się tak, że przez natłok wykonywania zadań i pacjentów robi się tego rodzaju gimnastykę w grupach. Co więcej, są to grupy łączone z dziećmi które mają odmienne schorzenia. Przychodzi więc postawić pytanie- czy dziecko które ma szpotawe kolana, ma wykonywać te same ćwiczenia co dziecko z odstającą łopatką ? Z pewnością, że nie.
rehabilitacja sanok typu przypadki muszą być prowadzone osobno, mieć indywidualnie dopasowane ćwiczenia i robić je pod okiem fizjoterapeuty. Biorąc pod uwagę, że szpotawe kolano może mieć różnorodne przyczyny z całą pewnością warto stwierdzić, że dwie osoby posiadające szpotawe kolana mogą wykonywać odmienny typ ćwiczeń gdyż przyczyna ich problemu wydaje się być inna !
Co mam zrobić jeśli moje dziecko ma szpotawe kolana ?
Z wspomnianego tekstu możemy wyciągnąć pewien wniosek. Możesz włóczyć się po lekarzach w celu uzyskania stosownej diagnozy i zlecenia rehabilitacji, lub możesz też udać się do fizjoterapeuty, który to przebada, zdiagnozuje i wykona rehabilitację Twojego dziecka.