Szpotawość kolan to sytuacja w jakiej staw kolanowy ustawia się do boku- do zewnętrznej strony. W przypadku gdy szpotawość tyczy się obu nóg będą one układały się w charakterystyczny sposób.
Co się dzieje jeżeli kolano jawi się być szpotawe ?
W prawidłowych warunkach kość udowa ślizga się wobec kości podudzia (piszczelowa i strzałkowa) zachowując właściwe ustawienie. Jakość takiego ślizgu jest dobra bo kolano okazuje się być stabilizowane:
od bocznej strony przy użyciu:
-więzadła poboczne kolana,
-ścięgna mięśni podążających tym rejonem np. napinacza powięzi szerokiej,
-łąkotkę boczną, która jak klin wetknięta jest w kolano,
-lokalne mięśnie stabilizujące,
od strony wewnętrznej z kolei stabilizację zapewnią:
-więzadła poboczne przyśrodkowe,
-ścięgna mięśni przebiegających tym rejonem np. przywodziciele,
-łąkotka przyśrodkowa, która to jak klin wetknięta jest w kolano,
-lokalne mięśnie stabilizujące.
Stosowne ustawienie kości względem siebie wydaje się być nadrzędne do pracy wyżej wyszczególnionych struktur. Gdy natomiast kolano ucieka do boku (szpotawość) zaburza to ustawienie łąkotki bocznej, która to nie ślizga się należycie, napięcie torebki stawowej i dodatkowo więzadeł po stronie bocznej, niedobrze oddziałuje na działanie mięśni biegnących w tej okolicy.
Szpara stawowa kolana się poszerza a sam staw traci swą stabilność i zdaje się być bardziej skłonny na kontuzję polegającą na „ucieknięciu kolana do boku”, grozi to zerwaniem więzadeł pobocznych czy chociaż kontuzji łąkotki.
Pozostaje dodać, iż jeżeli szpara stawowa po stronie zewnętrznej zostaje poszerzona, to po stronie wewnętrznej- pewnie dojdzie do zmniejszenia szpary stawowej, a co za tym idzie do większej kompresji na łąkotkę przyśrodkową- taka sytuacja zwielokratnia niebezpieczeństwo pęknięcia łąkotki przyśrodkowej !
Z jakiego powodu kolano jest szpotawe ?
To główne pytanie jakie to należy sobie postawić przed przystąpieniem do rehabilitacji.
Powodów może być wiele- niewłaściwe położenie kości w stosunku do
fizjoterapeuta sanok , osłabienie aparatu więzadłowego w kolanie, wadliwe ustawienie miednicy, lub chociażby nieprawidłowe ustawienie stawu skokowego.
Z rozlicznych powodów kość udowa może, się skręcić względem kości podudzia osłabiając zewnętrzną część stawu.
Co z tym zrobić ?
Aby zabrać się za fizjoterapię tego rodzaju przypadłości warto w 1-szej kolejności odszukać przyczynę tego stanu rzeczy. Ażeby to zrobić damy radę zrobić:
-testy więzadeł kolana- tak by zweryfikować czy jest przyzwoicie stabilizowane,
-testy mięśniowe- iżby zweryfikować czy napięcie mięśni jest właściwe,
- testy łąkotek- tak by skontrolować czy pracują prawidłowo i są dobrze ustabilizowane,
-należy ustawienie i zakresy ruchu stopy- jej nieprawidłowe ułożenie może prowokować rotację podudzia względem kości udowej,
-przychodzi skontrolować ustawienie miednicy i zakresy ruchu stawu biodrowego- nieprawidłowości w tym rejonie posiadają możliwość przynosić skręcenie kości udowej wobec kości podudzia.
Po pierwsze precyzyjne diagnozowanie.
Gdy już zobaczymy, iż coś wydaje się być nie tak, że kolano naszego dziecka ucieka, ustawia się niewłaściwie, lub dziecko narzeka na ból postanawiamy udać się do specjalisty- tylko do jakiego ? Większość rodziców udaje się do lekarza pierwszego kontaktu, jednakże ten rzadko kiedy bywa biegły w ortopedii czy rehabilitacji. Toteż też wypisuje skierowanie do lekarza ortopedy, który to ma ocenić i zdiagnozować problem. Tutaj zazwyczaj powstaje się pierwsze zaskoczenie, gdyż do lekarza specjalisty najczęściej oczekuje się w kolejce i to całkiem sporo. Na takiej wizycie lekarz winien ustalić problem, jak i również jego źródło- bowiem to jest istotne w procesie fizjoterapii. Powinien ocenić postawę dziecka, zbadać zakresy ruchu (nie tylko kolan, ale dodatkowo wszystkich stawów kończyny dolnej i miednicy. Trzeba ocenić także stabilność poszczególnych stawów jak również funkcjonowanie więzadeł. Jak już odbędziemy tego rodzaju wizytę, lekarz przebada dziecko i znajdzie problem którym są szpotawe kolana pewnie wystawi skierowanie na rehabilitację. W takim skierowaniu będzie napisane rozpoznanie: „Kolana szpotawe” a także, jakie dzialania przeprowadzić, zazwyczaj będzie to: gimnastyka korekcyjna i ewentualnie masaż, oraz fizykoterapia. W tym miejscu pojawia się 1-wszy zgrzyt, bo skoro lekarz bada dziecko, zna przyczynę patologii a dla rehabilitanta przedstawia zaledwie skierowanie na ćwiczenia korekcyjne- to skąd nasz rehabilitant ma mieć pojęcie jakie to ćwiczenia ? Przecież rodzaj prowadzonej gimnastyki będzie zależał od tego jakie jest podłoże problemu, czy jest przykurcz w biodrze ? A może mięśnie stabilizujące kolano wykazują za niskie napięcie i kolano jest niestabilne - wtedy ćwiczenia będą wyglądały całkowicie odmiennie. Zachodzi przeto pytanie- czy fizjoterapeuta nie powinien sam przebadać i zdiagnozować dziecka ?
https://www.anobii.com/groups/016b4e377ebcbd7c97 , to po co w tym łańcuchu wstawiać lekarza rodzinnego i ortopedę ?
W trakcie ćwiczeń.
Podczas gdy dziecko jest już na gimnastyce korekcyjnej musimy się upewnić, że wykonuje adekwatne ćwiczenia ! W wielu przypadkach bowiem przydaża się tak, że przez natłok wykonywania zadań i pacjentów przeprowadza się takową gimnastykę w grupach. Co więcej, są to grupy łączone z dziećmi które posiadają odmienne schorzenia. Warto zatem zaryzykować pytanie- czy dziecko które ma szpotawe kolana, ma robić te same ćwiczenia co dziecko z odstającą łopatką ? Z pewnością, że nie. Tego typu przypadki winny być wykonywane osobno, mieć indywidualnie dobrane ćwiczenia i wykonywać je pod okiem fizjoterapeuty. Biorąc pod uwagę, że szpotawe kolano może mieć najróżniejsze przyczyny z przekonaniem jest sens stwierdzić, że dwie osoby posiadające szpotawe kolana mogą wykonywać odmienny rodzaj ćwiczeń ponieważ przyczyna ich problemu wydaje się inna !
Co mam zrobić wówczas gdy moje dziecko ma szpotawe kolana ?
Z opisanego tekstu można wyciągnąć jeden wniosek. Możesz włóczyć się po lekarzach w celu odnalezienia
rehabilitacja sanok , ewentualnie możesz też udać się do fizjoterapeuty, który to przebada, zdiagnozuje i wykona rehabilitację Twojego dziecka.