Szpotawość kolan to sytuacja w której staw kolanowy zapada się do boku- do zewnętrznej strony. W przypadku gdy szpotawość dotyczy obu kończyn dolnych będą one układały się w specyficzny sposób.
Co się dzieje podczas gdy kolano będzie szpotawe ?
W prawidłowych warunkach kość udowa ślizga się w stosunku do kości podudzia (piszczelowa i strzałkowa) zachowując odpowiednie ułożenie. Jakość tego ślizgu okazuje się być dobra dlatego, że kolano okazuje się być stabilizowane:
od bocznej strony dzięki:
-więzadła poboczne kolana,
-ścięgna mięśni bignących tym rejonem np. napinacza powięzi szerokiej,
-łąkotkę boczną, która jak klin wetknięta jest w kolano,
-lokalne mięśnie stabilizujące,
od strony wewnętrznej za to stabilizację dają:
-więzadła poboczne przyśrodkowe,
-ścięgna mięśni bignących tym rejonem np. przywodziciele,
-łąkotka przyśrodkowa, która to jak klin wetknięta jest w kolano,
-lokalne mięśnie stabilizujące.
Dobre ustawienie kości względem siebie zdaje się być nadrzędne do pracy wyżej omówionych struktur. Gdy jednakże staw kolanow ucieka do boku (szpotawość) zaburza to ustawienie łąkotki bocznej, która nie ślizga się odpowiednio, napięcie torebki stawowej a także więzadeł po stronie bocznej, niedobrze oddziałuje na działanie mięśni biegnących w tejże okolicy.
Szpara stawowa kolana się poszerza a sam staw traci swoją stabilność i wydaje się być mocniej skłonny na kontuzję polegającą na „ucieknięciu kolana do boku”, grozi to zerwaniem więzadeł pobocznych lub chociażby urazie łąkotki.
Wypada dodać, że jeżeli szpara stawowa po stronie zewnętrznej zostaje poszerzona, to po stronie wewnętrznej- przypuszczalnie dojdzie do zmniejszenia szpary stawowej, a co za tym idzie do większej kompresji na łąkotkę przyśrodkową- taka sytuacja zwiększa niebezpieczenstwo pęknięcia łąkotki przyśrodkowej !
Z jakiego powodu kolano jest szpotawe ?
To kluczowe pytanie jakie to pozostaje sobie postawić przed przystąpieniem do rehabilitacji.
Przyczyn może istnieć wiele- niewłaściwe ustawienie kości w stosunku do siebie, rozluźnienie aparatu więzadłowego w kolanie, niewłaściwe ustawienie miednicy, bądź nawet nieprawidłowe ustawienie stawu skokowego.
Z różnych czynników kość udowa może się skręcić względem kości podudzia osłabiając zewnętrzną część stawu.
Co z tym uczynić ?
Aby wziąć się za naprawianie tego typu dolegliwości pozostaje w 1-szej kolejności wyszukać przyczynę tego stanu rzeczy. Ażeby to zrobić jesteśmy w stanie przeprowadzić:
-testy więzadeł kolana- żeby sprawdzić czy jest właściwie stabilizowane,
-testy mięśniowe- aby zweryfikować czy napięcie mięśni jest właściwe,
- testy łąkotek- aby sprawdzić czy pracują prawidłowo i są dobrze ustabilizowane,
-należy sprawdzić ustawienie i zakresy ruchu stopy- jej niewłaściwe ustawienie może prowokować skręcenie podudzia wobec kości udowej,
-powinno się zbadać położenie miednicy i zakresy ruchu stawu biodrowego- nieprawidłowości w tym rejonie mają szansę przynosić skręcenie kości udowej względem kości podudzia.
Po pierwsze precyzyjne diagnozowanie.
Wówczas gdy już zobaczymy, iż coś wydaje się być nie tak, iż kolano naszego dziecka ucieka, ustawia się niepoprawnie, czy dziecko narzeka na ból postanawiamy zapisać się się do specjalisty- tylko do jakiego ? Większa część rodziców udaje się do lekarza pierwszego kontaktu, choć ten rzadko kiedy bywa biegły w ortopedii czy rehabilitacji. Zatem też wystawia skierowanie do lekarza ortopedy, który to ma ocenić i zdiagnozować problem. Tutaj zwykle jawi się pierwsze zaskoczenie, jako że do lekarza specjalisty często oczekuje się w kolejce i to całkiem sporo.
https://redirect.qxa.pl/fizjoterapeuta-sanok takiej wizycie lekarz winien zdefiniować problem, i jego źródło- albowiem to jest istotne w procesie fizjoterapii. Powinien sprawdzić postawę dziecka, ocenić zakresy ruchu (nie tylko kolan, ale też wszystkich stawów kończyny dolnej i miednicy. Trzeba ocenić też stabilność poszczególnych stawów jak i również funkcjonowanie więzadeł. Gdy już odbędziemy takową wizytę, lekarz przebada dziecko i wykryje problem którym są szpotawe kolana prawdopodobnie wystawi skierowanie na rehabilitację. W tego typu skierowaniu będzie napisane rozpoznanie: „Kolana szpotawe” i, jakie zabiegi zrealizować, przeważnie jest to: gimnastyka korekcyjna i ewentualnie masaż, oraz fizykoterapia. W tym miejscu pojawia się 1-wszy zgrzyt, bo skoro lekarz bada dziecko, zna przyczynę dysfunkcji a dla rehabilitanta przedstawia wyłącznie skierowanie na ćwiczenia korekcyjne- to skąd ów rehabilitant ma wiedzieć jakiego rodzaju to ćwiczenia ? W końcu gatunek prowadzonej gimnastyki będzie zależał od tego jakie jest podłoże problemu, czy jest przykurcz w biodrze ? A może mięśnie stabilizujące kolano wykazują zbyt niskie napięcie i kolano jest niestabilne - w takim razie ćwiczenia będą wyglądały absolutnie odmiennie. Zachodzi wobec tego pytanie- czy fizjoterapeuta nie powinien osobiście przebadać i zdiagnozować dziecka ? A jeśli tak, to po co w tymże łańcuchu wstawiać lekarza rodzinnego i ortopedę ?
Podczas ćwiczeń.
Podczas gdy dziecko jest już na fizjoterapii musimy się upewnić, że prowadzi odpowiednie ćwiczenia ! Nierzadko bowiem zdarza się tak, że przez natłok pracy i pacjentów przeprowadza się tego rodzaju gimnastykę w grupach. Co więcej, są to grupy łączone z dziećmi które posiadają różne schorzenia. Należy dlatego postawić pytanie- czy dziecko które ma szpotawe kolana, powinno przeprowadzać te same ćwiczenia co dziecko z odstającą łopatką ? Z pewnością, że nie. Tego rodzaju przypadki powinni być przeprowadzane oddzielnie, mieć indywidualnie dopasowane ćwiczenia i robić je pod okiem fizjoterapeuty. Biorąc pod uwagę, że szpotawe kolano może mieć przeróżne przyczyny z przekonaniem można stwierdzić, iż 2 osoby mające szpotawe kolana mogą robić różny wariant ćwiczeń bowiem przyczyna ich problemu będzie inna !
Co mam zrobić jeśli moje dziecko ma szpotawe kolana ?
Z opisanego tekstu można wyciągnąć pewien wniosek. Możesz włóczyć się po lekarzach w celu znalezienia odpowiedniej diagnozy i zlecenia rehabilitacji, lub możesz też udać się do fizjoterapeuty, który to przebada, zdiagnozuje i wykona rehabilitację Twojego dziecka.