Koślawość kolan to sytuacja w jakiej to staw kolanowy ustawia się do środka- do wewnętrznej strony. Gdy koślawość odnosi się do obu nóg będą one układały się w swoisty X.
Co się dzieje kiedy kolano okazuje się być koślawe ?
W prawidłowych warunkach kość udowa porusza się względem kości podudzia (piszczelowa i strzałkowa) zachowując dobre ustawienie. Jakość takiego ślizgu jest dobra ponieważ kolano okazuje się być stabilizowane:
od bocznej strony za pośrednictwem:
-więzadła poboczne kolana,
-ścięgna mięśni bignących tym rejonem np. napinacza powięzi szerokiej,
-łąkotkę boczną, która jak klin wetknięta jest w kolano,
-lokalne mięśnie stabilizujące,
od strony wewnętrznej za to stabilizację zagwarantują:
-więzadła poboczne przyśrodkowe,
-ścięgna mięśni podążających tymże rejonem np. przywodziciele,
-łąkotka przyśrodkowa, która jak klin wetknięta jest w kolano,
-lokalne mięśnie stabilizujące.
Poprawne ustawienie kości w stosunku do siebie wydaje się być kluczowe do pracy wyżej opisanych struktur. Jeżeli z kolei staw kolanow ucieka do środka (koślawość) zaburza to położenie łąkotki przyśrodkowej, która to nie ślizga się dobrze, napięcie torebki stawowej jak i również więzadeł po stronie przyśrodkowej, nieprzyjaźnie oddziałuje na działanie mięśni położonych w tym obszarze.
Szpara stawowa kolana się poszerza a sam staw traci swą stabilność i jawi się być bardziej podatny na kontuzję polegającą na „ucieknięciu kolana do środka”, grozi to naderwaniem więzadeł przyśrodkowych czy chociażby urazie łąkotki.
Pozostaje dodać, iż jeżeli szpara stawowa po stronie wewnętrznej zostaje poszerzona, to po stronie zewnętrznej- być może dojdzie do zmniejszenia szpary stawowej, a co za tym idzie do większej kompresji na łąkotkę boczną- takowa sytuacja powiększa niebezpieczeństwo pęknięcia łąkotki bocznej !
Z jakiego powodu kolano jest koślawe ?
To kluczowe pytanie które to wskazane jest sobie postawić zanim przystąpimy do leczenia.
Powodów może istnieć wiele- niewłaściwe położenie kości w stosunku do
fizjoterapeuta sanok , osłabienie aparatu więzadłowego w kolanie, nieprawidłowe ustawienie miednicy, czy też choćby nieprawidłowe ustawienie stawu skokowego.
Z wielu przyczyn kość udowa może, się skręcić wobec kości podudzia osłabiając wewnętrzną część stawu.
Co z tym uczynić ?
Aby wziąć się za leczenie takiego gatunku przypadłości przychodzi w pierwszej kolejności znaleźć przyczynę takiego stanu rzeczy. Ażeby to zrobić jesteśmy w stanie zrealizować:
-testy więzadeł kolana- tak aby ustalić czy jest właściwie stabilizowane,
-testy mięśniowe- tak by zbadać czy napięcie mięśni jest prawidłowe,
- testy łąkotek- ażeby stwierdzić czy pracują odpowiednio i są dobrze ustabilizowane,
-trzeba przetestować ustawienie i zakresy ruchu stopy- jej niewłaściwe położenie jest w stanie wywoływać skręcenie podudzia w stosunku do kości udowej,
-powinno się przejrzeć położenie miednicy i zakresy ruchu stawu biodrowego- nieprawidłowości w tym rejonie mogą wywoływać skręcenie kości udowej wobec kości podudzia.
Po pierwsze skrupulatne testowanie.
Jeśli już spostrzeżemy, iż coś jawi się być nie tak, iż kolano naszego dziecka ucieka, ustawia się nieprawidłowo, czy dziecko skarży się na ból postanawiamy wybrać się do specjalisty- tylko do jakiego ? Wielu rodziców udaje się do lekarza pierwszego kontaktu, choć ten rzadko kiedy bywa biegły w ortopedii czy rehabilitacji. Więc też wypisuje skierowanie do lekarza ortopedy, który to ma ocenić i zdiagnozować problem. Tu najczęściej pojawia się pierwsze zaskoczenie, jako że do lekarza specjalisty zwykle czeka się w kolejce i to dosyć sporo. Na takiej wizycie lekarz winien wskazać problem, i jego źródło- gdyż to jest istotne w procesie leczenia. Powinien zbadać postawę dziecka, posprawdzać zakresy ruchu (nie tylko kolan, ale dodatkowo wszystkich stawów kończyny dolnej i miednicy. Należy ocenić też stabilność poszczególnych stawów oraz dodatkowo działanie więzadeł. Jeśli już odbędziemy taką wizytę, lekarz przebada dziecko i znajdzie problem którym są koślawe kolana prawdopodobnie wystawi skierowanie na rehabilitację. W takim skierowaniu będzie napisane rozpoznanie: „Kolana koślawe” a także, jakiego typu dzialania zrealizować, często będzie to: gimnastyka korekcyjna i ewentualnie masaż, oraz fizykoterapia. Tu rodzi się 1-wszy zgrzyt, bo skoro lekarz bada dziecko, zna przyczynę dysfunkcji a dla rehabilitanta wystawia zaledwie skierowanie na ćwiczenia korekcyjne- to skąd nasz rehabilitant ma zdawać sobie sprawę jakie to ćwiczenia ? Wszak gatunek wykonywanej gimnastyki będzie zależał od tego jakie jest źródło problemu, czy występuje przykurcz w biodrze ? A może mięśnie stabilizujące kolano posiadają zbyt niskie napięcie i kolano jest niestabilne - wobec tego ćwiczenia będą wyglądały całkowicie odmiennie. Zachodzi w takim razie pytanie- czy fizjoterapeuta nie powinien samodzielnie przebadać i zdiagnozować dziecka ? A jeśli tak, to po co w tym łańcuchu wstawiać lekarza rodzinnego i ortopedę ?
W czasie ćwiczeń.
Kiedy dziecko jest już na gimnastyce korekcyjnej powinniśmy się upewnić, że robi odpowiednie ćwiczenia ! W wielu przypadkach bowiem przydaża się tak, że przez natłok pracy i pacjentów robi się tego rodzaju gimnastykę w grupach. Co więcej, są to grupy mieszane z dziećmi które posiadają różnorodne schorzenia. Wypada zatem postawić pytanie- czy dziecko które ma koślawe kolana, powinno przeprowadzać te same ćwiczenia co dziecko z odstającą łopatką ? Bezspornie, że nie. Takie przypadki powinny być organizowane pojedynczo, mieć indywidualnie dopasowane ćwiczenia i wykonywać je pod okiem fizjoterapeuty. Biorąc pod uwagę, że koślawe kolano może mieć przeróżne przyczyny z całą pewnością wolno stwierdzić, iż dwie osoby mające koślawe kolana mogą robić inny wariant ćwiczeń dlatego że przyczyna ich problemu wydaje się być inna !
Co mam zrobić jeżeli moje dziecko ma koślawe kolana ?
Z wspomnianego tekstu warto wyciągnąć zasadniczy wniosek. Możesz włóczyć się po lekarzach w celu uzyskania poprawnej diagnozy i zlecenia rehabilitacji, lub możesz też udać się do fizjoterapeuty, który to przebada, zdiagnozuje i wykona rehabilitację Twojego dziecka.