Osoby pojawiające się w gabinecie fizjoterapii w wielu przypadkach mianem barku nazywają zwyczajnie staw ramienny. Trzeba w tym miejscu uściślić: staw ramienny to połączenie głowy kości ramiennej, a także powierzchni stawowej łopatki, ale już na bark składa się szereg odrębnych stawów- w tym staw ramienny!
fizjoterapeuta sanok się przeto powiedzieć, że nie ma czegoś takiego jak staw barkowy, a jedynie staw ramienny. Wyżej wymieniony „bark” budowany jest z:
-stawu ramiennego,
-stawu podbarkowego-to przestrzeń między wyrostkiem barkowym oraz kruczym łopatki a kością ramienną,
-staw żebrowo-łopatkowy- innymi słowy łopatka ślizgająca się po żebrach,
-staw barkowo-obojczykowy- połączenie wyrostka barkowego łopatki a także obojczyka,
-staw mostkowo-obojczykowy- w którego skład wchodzi mostek i obojczyk.
Znajomość powyżej wyszczególnionych „stawów” a, także elementów ich budujących będzie ważne ze względu na fakt iż w przypadku dolegliwości bólowych problem może pochodzić z każdego powyżej wymienionego miejsca. Przychodzi w takim wypadku szczegółowo przebadać określone części budujące owy kompleks.
Stawy.
W czasie ruchu kończyną górną do w górę (zgięcie, odwodzenie) poszczególne stawy włączają się w określonej kolejności. W momencie unoszenia ręki do góry, aż do 60* ruch następuje w zasadzie w stawie ramiennym, będzie to ułożenie ręki na przykład w trakcie zmywania naczyń, pisania na tablicy, korzystaniu z komputera- gdy w tym obrębie odczuwasz ból szukałbym problemu rzeczywiście w tymże stawie.
Jeżeli przekraczamy tą granicę i próbujemy unieść rękę jeszcze wyżej (60-120*) włącza się ruch łopatki- musi ona dokonać obrót na zewnątrz- to gest gdy trzymamy rękę wysoko myjąc okno, ściągając pajęczynę z sufitu.
Jeżeli ból pojawia się jeżeli unosimy rękę wciąż wyżej- tj. próbujemy podrapać się po głowie, lub zapiąć stanik- w ruch wprawiany jest także kręgosłup- a więc ból w tym zakresie może świadczyć o problemach z kręgosłupem i to w tym miejscu powinno się wyszukiwać przyczyny!
Więzadła.
Staw ramienny otaczany jest przez więzadła- pasma tkanki łącznej, które potęgują jego stabilność. Od przodu przebiega więzadło obrąbkowo-ramienne przeciwdziałając przesunięciu głowy kości ramiennej do przodu. Do urazu tego więzadła dochodzi często w momencie zbyt mocnego zamachu, próby rzutu ciężkim przedmiotem, lub wygięciu ręki do tyłu. Więzadło może być naciągnięte, naderwane, a nawet zerwane.
Mięśnie.
Mięśnie wchodzące w skład stawu ramiennego możemy podzielić na 2 grupy:
- mięśnie dociskające kość ramienną do góry (do łopatki),
- mięśnie dociskające kość ramienną do środka.
patologia któregokolwiek z tych mięśni może prowokować niewłaściwe ułożenie kości ramiennej w stawie, przeskakiwanie, trzeszczenie, a dodatkowo słabość ręki.
Co robić ?
Jeśli doskwiera Ci ból barku, niezależnie od tego czy pojawił się nagle w efekcie urazu, czy może rozpoczął się wolno i systematycznie narastał, to w pierwszej kolejności warto:
-określić który składnik (staw) z kompleksu barkowego jest podrażniony (staw ramienny, łopatka, obojczyk idt.),
-określić czy problem jest pochodzenia mięśniowego, np. naciągnięcie, czy może więzadłowego, np. naderwanie,
-wykluczyć inne ewentualne choroby (bark zamrożony, entezopatia, uszkodzenie splotu ramiennego),
-dostosować odpowiednie metody fizjoterapeutyczne do konkretnego problemu.