Szpotawość kolan to stan rzeczy w jakiej staw kolanowy zapada się do boku- do zewnętrznej strony. Jeśli szpotawość odnosi się do obu nóg będą one układały się w specyficzny sposób.
Co się dzieje jeśli kolano jest szpotawe ?
W poprawnych warunkach kość udowa ślizga się w stosunku do kości podudzia (piszczelowa i strzałkowa) zachowując stosowne ustawienie. Jakość tego ślizgu okazuje się być dobra dlatego, że kolano jest stabilizowane:
od bocznej strony przez:
-więzadła poboczne kolana,
-ścięgna mięśni podążających tym rejonem np. napinacza powięzi szerokiej,
-łąkotkę boczną, która jak klin wetknięta jest w kolano,
-lokalne mięśnie stabilizujące,
od strony wewnętrznej z kolei stabilizację dają:
-więzadła poboczne przyśrodkowe,
-ścięgna mięśni podążających tym rejonem np. przywodziciele,
-łąkotka przyśrodkowa, która to jak klin wetknięta jest w kolano,
-lokalne mięśnie stabilizujące.
Poprawne ustawienie kości względem siebie jest istotne do pracy wyżej omówionych struktur. Wówczas gdy natomiast staw kolanow ucieka do boku (szpotawość) nagatywnie wpływa to na ułożenie łąkotki bocznej, która nie ślizga się należycie, napięcie torebki stawowej jak i również więzadeł po stronie bocznej, niedobrze wpływa na funkcjonowanie mięśni zlokalizowanych w tym obszarze.
Szpara stawowa kolana się poszerza a sam staw traci swoją stabilność i wydaje się z większym natężeniem skłonny na kontuzję polegającą na „ucieknięciu kolana do boku”, grozi to naderwaniem więzadeł pobocznych lub chociażby zniszczeniu łąkotki.
Trzeba dodać, iż jeżeli szpara stawowa po stronie zewnętrznej jest poszerzona, to po stronie wewnętrznej- zapewne dojdzie do zmniejszenia szpary stawowej, a co za tym idzie do większej kompresji na łąkotkę przyśrodkową- takowa sytuacja zwiększa ryzyko uszkodzenia łąkotki przyśrodkowej !
Z jakiej przyczyny kolano jest szpotawe ?
To główne zapytanie które to pozostaje sobie postawić zanim przystąpimy do fizjoterapii.
Przyczyn może być wiele- nieprawidłowe położenie kości w stosunku do siebie, osłabienie aparatu więzadłowego w kolanie, wadliwe ustawienie miednicy, czy nawet wadliwe ustawienie stawu skokowego.
https://redirect.qxa.pl/fizjoterapeuta-sanok rozmaitych powodów kość udowa jest w stanie się skręcić wobec kości podudzia osłabiając zewnętrzną część stawu.
Co z tym uczynić ?
Aby zabrać się za leczenie tego typu dolegliwości należy, w 1-szej kolejności odkryć przyczynę tego stanu rzeczy. Aby to uczynić jesteśmy w stanie przeprowadzić:
-testy więzadeł kolana- żeby ocenić czy jest dobrze stabilizowane,
-testy mięśniowe- by sprawdzić czy napięcie mięśni jest prawidłowe,
- testy łąkotek- żeby stwierdzić czy pracują dobrze i są dobrze ustabilizowane,
-należy sprawdzić ustawienie i zakresy ruchu stopy- jej nieprawidłowe ułożenie będzie w stanie wywoływać rotację podudzia w stosunku do kości udowej,
-pozostaje stwierdzić ustawienie miednicy i zakresy ruchu stawu biodrowego- nieprawidłowości w tym rejonie mogą wywoływać skręcenie kości udowej wobec kości podudzia.
Po pierwsze drobiazgowe badanie.
Wówczas gdy już zauważymy, iż coś jawi się być nie tak, iż kolano naszego dziecka ucieka, ustawia się niewłaściwie, lub dziecko skarży się na ból postanawiamy udać się do specjalisty- tylko do jakiego ? Duża liczba rodziców udaje się do lekarza pierwszego kontaktu, chociaż ten rzadko kiedy bywa biegły w ortopedii czy rehabilitacji. Stąd też wydaje skierowanie do lekarza ortopedy, który to ma ocenić i zdiagnozować problem. W tym miejscu w większości przypadków pojawia się pierwsze zaskoczenie, gdyż do lekarza specjalisty najczęściej oczekuje się w kolejce i to całkiem sporo. Na takiej wizycie lekarz winien ustalić problem, a także jego źródło- albowiem to jest istotne w procesie leczenia. Powinien ocenić postawę dziecka, posprawdzać zakresy ruchu (nie tylko kolan, ale także wszystkich stawów kończyny dolnej i miednicy. Trzeba sprawdzić też stabilność poszczególnych stawów oraz dodatkowo funkcjonowanie więzadeł. Kiedy już odbędziemy taką wizytę, lekarz przebada dziecko i wykryje problem którym są szpotawe kolana pewnie wystawi skierowanie na rehabilitację. W takim skierowaniu będzie napisane rozpoznanie: „Kolana szpotawe” a, także, jakiego typu dzialania wykonać, zazwyczaj okaże się to: gimnastyka korekcyjna i ewentualnie masaż, plus fizykoterapia. Tutaj pojawia się 1 zgrzyt, bo skoro lekarz bada dziecko, zna przyczynę problemu a dla rehabilitanta wystawia tylko i wyłącznie skierowanie na ćwiczenia korekcyjne- to skąd ów rehabilitant ma wiedzieć jakiego typu to ćwiczenia ? W końcu gatunek wykonywanej gimnastyki będzie zależał od tego jakie jest podłoże problemu, czy jest przykurcz w biodrze ? A może mięśnie stabilizujące kolano wykazują za niskie napięcie i kolano jest niestabilne - wtedy ćwiczenia będą wyglądały kompletnie odmiennie. Zachodzi dlatego pytanie- czy rehabilitant nie powinien sam przebadać i zdiagnozować dziecka ? A jeśli tak, to po co w tym łańcuchu wstawiać lekarza rodzinnego i ortopedę ?
Podczas ćwiczeń.
Gdy dziecko jest już na fizjoterapii należy się upewnić, że wykonuje poprawne ćwiczenia ! W wielu przypadkach bowiem przytrafia się tak, że przez natłok wykonywania zadań i pacjentów przeprowadza się tego rodzaju gimnastykę w grupach. Co więcej, są to grupy łączone z dziećmi które mają najróżniejsze schorzenia. Wypada więc zaryzykować pytanie- czy dziecko które ma szpotawe kolana, ma przeprowadzać te same ćwiczenia co dziecko z odstającą łopatką ? Z pewnością, że nie. Takie przypadki muszą być prowadzone pojedynczo, mieć indywidualnie dopasowane ćwiczenia i wykonywać je pod okiem fizjoterapeuty. Biorąc pod uwagę, że szpotawe kolano może mieć różne przyczyny z pewnością jest sens stwierdzić, że dwie osoby posiadające szpotawe kolana mogą robić różny rodzaj ćwiczeń dlatego, że przyczyna ich problemu wydaje się być inna !
Co mam zrobić jeśli moje dziecko ma szpotawe kolana ?
Z wspomnianego tekstu warto wyciągnąć zasadniczy wniosek. Możesz włóczyć się po lekarzach w celu uzyskania odpowiedniej diagnozy i zlecenia rehabilitacji, ewentualnie możesz też udać się do fizjoterapeuty, który przebada, zdiagnozuje i wykona rehabilitację Twojego dziecka.